A) Aşağıdaki soruları cevaplayınız? (40 puan)
1-Tarihi araştırma yöntemlerini yazınız.
Tarama, Tasnif, Terkip, Tenkit, Tahlil
2- Türklerin kullandığı takvimleri yazınız?
12 Hayvanlı Türk Takvimi
Hicri Takvim
Celali Takvim
Rumi Takvim
Miladi Takvim
3- Maden devrinde Anadolu’daki merkezlerden üç tanesini yazınız?
Çorum Alacahöyük, Denizli Beycesultan, Çanakkale Truva
4-Tarih yazıcılığının türlerini yazınız?
Tarih yazıcılığı üç çeşittir.
Hikayeci Tarih ,Öğretici Tarih, Modern Tarih
5-Yeni Taş(Neolitik) Çağının özelliklerini yazınız?
Cilalı taş devrine ilk olarak Ön Asya girmiştir. İnsanlar cilalı taş devrinde üretime geçmişlerdir. Üretime geçmeleri insanların yerleşik hayata başlamalarına neden olmuştur. Üretimin başlayıp artması az da olsa ticaretin başlamasına neden olmuştur. İnsanlar sosyalleşmeye başlamışlardır. Hayvanları Evcilleştirmeyi öğrenmişlerdir. Besinler pişirilmeye başlanmış, topraktan kaplar yapılmış ve böylece seramik sanatı başlamıştır. Tekerlek bu dönemde icat edilmiştir, heykel ve resim yapımı ilerlemiştir. Bu döneme ait sanat eserleri menhir ve dolmenlerdir.
Not: Tarihte insanların üretime geçtikleri ilk yerleşim yeri Anadolu’da Diyarbakır Çayönü’dür.
Not: Tarihte ilk kent kültürünün izlerine Anadolu’da Konya – Çatalhöyük’te rastlanmıştır.
6-Sümerlerin en önemli 3 özelliğini yazınız?
Sümerler Mezopotamya Uygarlıklarından en meşhur olanıdır.
1- Çivi yazsını bulmuşlardır
2- Ziggurat denilen Binaları yapmışlardır.
3- Site devletleri Şeklinde yaşamışlardır
7- Aşağıdaki çalışmaları ilk yapan uygarlıkları yazınız?
a) Çivi Yazısı——-Sümerler
b) Güneş Takvimi–Mısırlılar
c) Alfabe————Fenikeliler
d) Kütüphane——-Asurlular
e) Posta teşkilatı–İranlılar
B) Aşağıdaki boşluklara uygun kelimeleri yazınız?
1- Mısırlılar resim ve şekillerden oluşan …Hiyeroglif…yazısını kullanmışlardır?
2- …Asurlular…. Anadolu’yla yaptıkları ticaret sonucu yazıyı Anadolu’ya öğretmişlerdir?
3- Atatürk, Tarih çalışmalarını geliştirmek için …Türk Tarih kurumunu…… kurmuştur.
4-Tarihi olaylar birbirleri ile iç içe geçmiş ve sürekli etkileşim halindedir. Bir olayın …Sebebi…. başka bir olayın …sonucu.. olabilir.
5-Elde edilen bilgilerin yeterli olup olmadığının kontrol edilmesi ve bu bilgilerin anlaşılır hale getirilmesine …Tahlil.. denir. (3.aşama)
6- Yazılı kaynakların olmadığı dönemi aydınlatan, toprağı kazan …Arkeoloji…. bilimidir.
7- Konya’da bulunan …Çatalhöyük.. insanlık tarihinin ilk şehir yerleşmesidir.
8- İnsanlık tarihinin en uzun dönemi …Taş.. çağıdır.
9- Sümerler çok katlı ……Ziggurat.. adı verilen tapınaklar inşa etmişlerdir?
10- Babil hükümdarı …Hammurabi… çok sert, kısasa kısas esaslı kanunları hazırlamıştır.
C)Aşağıdaki sorulara Doğru ise (D), Yanlış ise (Y) yazınız?
1- (Y ) Sadece Dış Tenkit yapılarak eserin doğruluğuna karar verilebilir.
2- ( Y) Tarihi olayların yerleri ile ilgili konularda Paleografi bilimi tarihe yardımcı olur.
3- ( D) Tarihi sınıflandırmanın en büyük yararı çalışmaları kolaylaştırmasıdır.
4- ( D)Tarihi olayları değerlendirirken dönemin siyasi, sosyal ve kültürel özellikleri incelenmeli.
5- ( Y) Tarihi bilgilerde doğruluğu ispatlanmış bir bilgi kesin olarak değişmez doğru kabul edilir.
6- (Y ) Tarih araştırmalarında yalnız bir kaynaktan yararlanmak yeterlidir.
7- (D ) Firavunların mumyalama yapması ölümden sonraki yaşama inandıklarını gösterir.
D) Aşağıdaki sorularda uygun şıkları işaretleyiniz?
1. I. Olayların doğruluğunun kanıtlanmasında belgelerden yararlanılması
II. Deney ve gözlem yöntemi ile araştırma yapılması
III. Farklı bilim dallarından yardım alınması
IV. Olayların günümüz koşullarına göre değerlendirilerek yorum yapılması
V. Olaylar arasında neden-sonuç bağlantısı kurulması
durumlarından hangilerinin tarih bilimi için geçerli olduğu savunulamaz?
A) I ve II B) I ve III C) III ve V D) II ve IV E) IV ve V
2. Tarih biliminin yer ve zaman gösterme özelliği göz önüne alındığında, aşağıdakilerden hangisi tarihi bir olayın anlatımı olarak kabul edilebilir?
A) Savaş biraz daha çabuk bitseydi sonuç olumlu olabilirdi.
B) Hükümdarın kararlı tutumu ülkesi için olumlu sonuçlar verdi.
C) Osmanlı Devleti’nin Balkanlardaki egemenliği XX. yüzyıl başlarında sona ermiştir.
D) Tarih boyunca en çok kuşatılan şehir İstanbul olmuştur.
E) Maliyenin bozulması birbirine benzeyen olumsuz gelişmelerin ortak sonucudur.
3. 1402’de Türk dünyasının liderliği için Timur ile Yıldırım Bayezid arasında yapılan Çubuk Ovası’nda Ankara Savaşı’nın kaybedilmesi Anadolu’da siyasi birliğin bozulmasına yol açtı.
Yukarıdaki bilgide tarihin aşağıdaki özelliklerinden hangisine değinilmemiştir?
A) Olaylar arasında neden-sonuç bağlantısı kurması
B) Geçmişi açıklayarak günümüze ışık tutması
C) Olayın gerçekleştiği zamanı bildirmesi
D) Olayın geçtiği yeri belirtmesi
E) Olayın kahramanlarından sözedilmesi
4. Tarihi olaylar incelenirken dikkat edilmesi gereken özelliklerden biri de objektif olmaktır.
Aşağıdakilerden hangisi, tarih araştırmaları sırasında objektiflikten uzaklaşıldığının bir göstergesidir?
A) Olaylar arasında neden-sonuç bağlantısının kurulması
B) Birinci elden kaynaklardan yararlanılması
C) Olayın geçtiği dönemin koşullarının göz önünde bulundurulması
D) Olayla ilgili siyasi gelişmelere yer verilmemesi
E) Olayın geçtiği bölgede araştırma yapılması
5. Aşağıdakilerden hangisi bir olayın tarih araştırmalarına konu olabilmesi için taşıması gerekli özelliklerden biri olarak gösterilemez?
A) Geçtiği yer bilinmeli
B) Yaşandığı zaman bilinmeli
C) Neden-sonuç ilişkisi olmalı
D) İnsanlar arasındaki ilişkilerin sonucu olmalı
E) Milattan sonra yaşanmış olmalı
6. Bir uygarlık merkezinde tarih öncesi dönemlerin tamamı yaşanmadan da tarih çağlarına geçilebilir.
Aşağıdakilerden hangisi, bu duruma kanıt olarak gösterilebilir?
A) Anadolu’da Ortataş devrine ait mağara resimlerinin bulunması
B) Mısırlıların kendine özgü hiyeroglif yazıyı kullanması
C) Anadolu’da tunç devri yaşanırken Asurlulara ait ticari tabletlerin bulunması
D) Türklere ait ilk yazılı belgelerin VIII. yüzyıla ait olan Orhun Kitabelerinin olması
E) Kalkolitik çağda Anadolu’da dinsel inanışların ortaya çıkması
7. Neolitik çağda Anadolu’nun önemli yerleşim merkezlerinden olan Diyarbakır-Çayönü ve Gaziantep-Sakçagözü’nde yapılan araştırmalar sonunda bıçak, orak ve ürünleri saklamak üzere yapılan depolar bulunmuştur.
Bu bilgiler dikkate alındığında, Anadolu ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine varılamaz?
A) Yerleşik yaşama geçilmiştir.
B) Üretim çalışmaları başlamıştır.
C) Tarım aletleri yapılmıştır.
D) Tarıma uygun coğrafi özelliklere sahiptir.
E) Mezopotamya uygarlığından etkilenmiştir.
8. İlkçağda ilk kez Fenikeliler tarafından kullanılan alfabe, hızlı bir yayılma süreci göstermiştir.
Bu durum, aşağıdakilerden hangisine dayandırılabilir?
A) Perslerin yayılmacı politikalarına
B) Akdeniz bölgesindeki canlı ticaret ilişkilerine
C) Helenizm Uygarlığı’nın ortaya çıkışına
D) Roma İmparatorluğu’nun kurulmasına
E) İyonların bilimsel ve kültürel gelişmelerine
9. Tarihe yardımcı bilimlerden bazıları ve inceleme konuları şunlardır;
– Etnografya; Toplumların özkültürleri
– Nümizmatik; Eski paralar
– Paleografya; Eski yazılar
Bu bilim dallarından yararlanılarak aşağıdakilerden hangisi ile ilgili sonuçlar ortaya konamaz?
A) Ekonomik yapı
B) Kültürel gelişmişlik
C) Coğrafi konum
D) Kullanılan yazının türü
E) Ticaret yapılıp-yapılmadığı
10. Yazının icadı insanlık tarihi için çok önemli bir gelişmedir.
Aşağıdakilerden hangisi, yazının kullanılmasının ortaya çıkardığı sonuçlardan biri olamaz?
A) Tarih devirlerine geçişin başlaması
B) Toplumsal gelişmelerin hız kazanması
C) Edebi metinlere rastlanması
D) Tarih öncesi dönemlerin daha uzun sürmesi
E) Tarihi olayların yazılı belgelere dayalı olarak açıklanması
