TARİHE GİRİŞ VE TARİH ÖNCESİ DÖNEMLER:
TARİH: Toplumların geçmişteki yaşayışlarını, oluşturdukları kültür ve uygarlığı, yer ve zaman göstererek, neden-sonuç ilişkisi içinde belgelere dayanarak inceleyen ve anlatan bilimdir.
üGeçmiş olayları inceler.
üİnsanlar meydana getirir.
üBelgelere dayanmalıdır.
üYer ve zaman belirtilmeli.
üSebep-sonuç ilişkisi.
üObjektif olunmalı.
üTarihi olaylar tekrarlanamaz(deney- gözlemyapılamaz).
TARİHİN KAYNAKLARI:
Yazısız Kaynaklar: Her türlü araç ve gereçler, toprak, taş ve kemikten yapılmış eşyalar, mağara resimleri, kabartmalar, mezarlar, anıtlar, insan ve hayvan iskeletleri.
Yazılı Belgeler: Kitabe, biyografi, yıllıklar, kitaplar, resmi yazışmalar, mühürler, fermanlar, kanunnameler, paralar, takvimler, antlaşmalar ve kil tabletler.
TARİHE YARDIMCI BİLİMLER:
Arkeoloji: Kazı bilimidir. Tarih öncesi araştırmalarda tarihe yardımcı olan en önemli bilimdir.
Etnografya: Öz kültür bilimidir.
Epigrafya: Anıt, kitabe bilimidir.
Paleografya: Eski yazı bilimidir. Tarih devirlerini aydınlatmada tarihe yardımcı en önemli bilimdir.
Nümizmatik (Meskukat): Eski paraları inceler.
Kronoloji: Zaman ve takvim bilimidir.
Diplomatik: Belgeler ve yazışmalar bilimidir.(Antlaşma ve fermanları inceler).
Antropoloji: Irk bilimidir.
Heraldik: Arma bilimidir.
Sigilografya: Mühür bilimi.
Sosyoloji: Toplum bilimidir.
Sosyoloji: Toplum bilimidir.
TARİH YAZICILIĞININ GEÇİRDİĞİ AŞAMALAR:
Hikayeci (Nakilci) Tarih: Olaylar hikaye biçiminde mübalağalı biçimde ele alınır. Sebep-sonuç ilişkisi yoktur.
Öğretici Tarih (Pragmatik): Olaylardan ders çıkarmak suretiyle, toplumun ahlak ve karakterini geliştirmeyi amaçlar. Kahramanlar ön plana çıkartılır.
Sosyal Tarih: Olayların duygusal yönlerini dikkate almadan açıklayan tarih anlayışıdır.
Neden-Nasılcı (Bilimsel) Tarih: Olaylar sebep-sonuç ilişkisi içinde, neden ve nasıl sorularına cevap aranarak incelenir.
Kronik Tarih: Her yılın olayları, aralarında herhangi bir bağlantı gözetilmeden arka arkaya sıralanır.
Not: Tarih yazıcılığı Hitit krallarının tutturduğu yıllıklarla (anal) başlar.
TARİH ÇEŞİTLERİ:
Zamana Göre: İlkçağ uygarlıkları vs.
Mekana Göre: Orta Asya Türk Tarihi.
Konuya Göre: Siyasi tarih, Kültür tarihi.
TAKVİMLER:
Güneş yılı esaslı (Miladi) Takvim
ØGüneş yılı esaslıdır. 365 gün 6 saat.
Ø4 yılda bir Şubat 29 çeker.(artık yıl)
Øİlk Mısırlılar buldu, Roma geliştirdi
ØBaşlangıç Hz.İsa’nın doğumu.
Ø26 Aralık 1925’te T.C. kabul etti.
Ay yılı esaslı (Hicri) Takvim
Ø Ay yılı esaslıdır. 354 gün. Ay’ın Dünya etrafında 12 kez dönmesidir.
Ø Başlangıç hicrettir (622).
Ø Hz. Ömer zamanında kullanılmaya başlandı.
Türkler’in Kullandığı Takvimler:
v On İki Hayvanlı Türk Takvimi.
vCelali Takvim(Selçuklu sultanı Celalettin Melikşah’a sunuldu).
v Rumi Takvim (XVIII. ve XIX. yy’da Osmanlı).
vTakvim-i Garbi (XX.yy başlarında Osmanlıda).
vMiladi Takvim (T.C. dönemi).
vMiladi Takvim (T.C. dönemi).
