Özellikle Nazi Almanya’sında yaşanan olaylar insanların koşulsuz itaate nasıl razı olduğu sorusunu gündeme getirdi. Buchenwald toplama kampındaki insanlara uygulanan cezalar uç noktaya varmış acımasızlığın örneğiydi.
Aslında bu durumu bir deney ile açıklayabiliriz. Psikoloji tarihine damga vuran deneylerden biri olan Milgram Deneyi, sıradan insanların otorite sahibi bir kişinin (araştırmacı) talimatı üzerine başka bir kişiye öldürücü olabilecek güçte elektrik şoku vermeye razı olduğunu ortaya koydu. Bu deney otoriteye itaatin mağdurlara uzaklığın artmasıyla birlikte daha belirgin olduğunu gösterdi. İtaatle ilgili bu deneye değişik yaş, meslek ve eğitim düzeyinde iki bin kadar kişi katılmıştır.
Bu deney sonucunda belli koşullarda insanların otoriteye körü körüne itaat etmeye daha yatkın olduğu saptanmıştır. Özellikle belirsiz durumlarda, kişinin boyun eğmekten ne zaman vazgeçeceğini kestirmek zordur; ilk adımların kolay atılmış olması bunu daha da güçleştirir. Otorite sahibi kişi toplumun meşru temsilcisi olarak görülürse ve ona güven duyulursa, insanlar onun peşinden daha kolay gider; çünkü sorumluluğun otorite sahibi kişide olduğu düşünülür. Adolf Hitler’in kitleler üzerindeki etkisi bu şekilde açıklanabilir
<
Source link
