Sonuncusu 2008 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) ve 2008 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması sonuçlarına göre yapılan nüfus projeksiyonları, kayıt sistemlerinden elde edilen doğum ve ölüm verilerinde meydana gelen gelişmeler ve ADNKS’den elde edilen göç istatistikleri serisi oluşması ve ulusal ve uluslararası ihtiyaçları karşılamak amacıyla güncellenmiştir. Projeksiyonlara ilişkin çalışma, ilgili üniversite ve kurumlardan katılımcıların da içerisinde bulunduğu bir çalışma grubu tarafından yürütülmüştür.
2012 yılı ADNKS sonuçları baz alınarak yapılan nüfus projeksiyonları, Türkiye toplamı ve 81 il için üretilmiştir. Türkiye için tek yaşlarda 2075 yılına kadar projeksiyon yapılmıştır. Ülkemizde büyük ihtiyaç duyulan il projeksiyonları ilk kez resmi düzeyde üretilmiş olup, bu haber bülteni ile kamuoyu ile paylaşılmaktadır. Tüm illerin 2013-2023 yılları arasındaki nüfus değişimleri, mevcut nüfus olaylarının eğilimleri analiz edilerek projekte edilmiş ve tüm iller için nüfus projeksiyonları üretilmiştir. Ayrıca, farklı doğurganlık düzeylerine göre nüfus projeksiyonları da yapılmıştır. Söz konusu çalışmanın ayrıntıları haber bülteni tablolarında yer almaktadır.
Türkiye nüfusunun 2023 yılında 84 247 088 kişi olması beklenmektedir
Türkiye nüfusu 2023 yılında 84 247 088 kişi olacaktır. Nüfus 2050 yılına kadar yavaş bir artış göstererek en yüksek değerini 93 475 575 kişi ile bu yılda alacaktır. 2050 yılından itibaren düşmeye başlayan nüfusun 2075 yılında 89 172 088 kişi olması beklenmektedir.
Türkiye nüfusu, 2013-2075
Türkiye nüfusunda yaşlı nüfus oranı 2023 yılında %10,2’ye yükselecektir
Demografik göstergelerdeki mevcut eğilimler devam ettiği takdirde Türkiye nüfusu yaşlanmaya devam edecektir. 2012 yılında yaşlı nüfus olarak tabir edilen 65 yaş ve üzerindeki nüfus 5,7 milyon kişi, bunların toplam nüfusa oranı %7,5’tir. 2023 yılına gelindiğinde bu nüfus 8,6 milyon kişiye, oranı ise %10,2’ye yükselecektir.
2023 yılında Türkiye nüfusunun yarısı 34 yaşın üzerinde olacaktır
Türkiye nüfusunun ortanca yaşı 2012’de 30,1 iken 2023’te ise 34’e çıkacaktır. 2012 yılında erkeklerde 29,5 olan ortanca yaş, 2023 yılında 33,3’e ulaşacaktır. Kadınlarda ise 2012 yılında 30,6 olan ortanca yaş, 2023’te 34,6 olacaktır.
Türkiye nüfusunun ortanca yaşı 2050’de 42,9 ve 2075’te 47,4 olacaktır. Erkeklerde 2050’de 41,8 olacak olan ortanca yaş 2075’te 46’ya ulaşacaktır. Kadınlarda 2050’de 44’e ve 2075’te 48,7’ye ulaşacaktır.
Ortanca yaş, 2012-2075
İstanbul’un nüfusu 2023 yılında 16,6 milyon olacaktır
2023‘te, 2012 ADNKS sonuçlarına kıyasla 60 ilin nüfusu artarken 21 ilin nüfusu azalacaktır. Nüfusu en fazla olan dört ilin sıralamasında bir değişiklik olmayacaktır. Ankara’nın nüfusu 5,9 milyona yükselirken İzmir’in nüfusu 4,4 milyon, Bursa’nın nüfusu 3,1 milyon olacaktır. 2012’de en büyük beşinci il olan Adana’nın yerini 2,6 milyonluk nüfusu ile Antalya alacaktır.
2012 yılında nüfusu en büyük ilk 10 il 2023 yılında nüfusu en büyük ilk 10 il
Sinop, 2023 yılında da ortanca yaşı en yüksek il olacaktır
2023 yılında ortanca yaşı en yüksek olan Sinop (44,4) ilini, 42,9’luk ortanca yaş değeri ile Çorum izleyecektir. En düşük ortanca yaş, 2012 yılında Şırnak’ta (18,5) iken, 2023 yılında 20,8’lik değeri ile Şanlıurfa’da olacaktır.
Ortanca yaşın en yüksek olduğu 5 il, 2012-2023
Şanlıurfa, 2023’te %38,6 ile çocuk nüfus oranının en yüksek olduğu il olacaktır
2012’de çocuk nüfus (0-14 yaş grubu) oranının en yüksek olduğu il Şırnak’tır (%42). Şırnak’ı %41,5 ile Şanlıurfa takip etmektedir. 2023’te Şanlıurfa çocuk nüfusun en yüksek olduğu il olacaktır. Şanlıurfa’nın ardından %35,2 ile Ağrı gelecektir.
0-14 çocuk nüfus oranının en yüksek olduğu 5 il, 2012-2023
2075’te yaşlı nüfusun toplam nüfusa oranı %27,7 olacaktır
2023’te 8,6 milyon olan yaşlı nüfus (65 ve üzeri yaştakiler) 2050’de 19,5 milyona, 2075’te ise 24,7 milyona çıkacaktır. Yaşlı nüfusun toplam nüfusa oranı 2023’te %10,2’ye 2050’de %20,8’e, 2075’te %27,7’ye yükselecektir.
Nüfus piramidi, 2013-2050 Nüfus piramidi, 2013-2075
2050’de ortalama çocuk sayısı kadın başına 2,5 olursa, 2075’te toplam nüfus 119 milyon olacaktır
Türkiye 2050 yılında kadın başına ortalama 2,5 çocuğa ulaşırsa, 2075 yılında nüfusu 119 milyon olacaktır.
Türkiye’nin doğurganlık hızında yaşanacak değişimin nüfus büyüklüğüne, yaş yapısına ve diğer demografik süreçlere etkisi temel projeksiyon senaryosu (Senaryo 1) haricinde 2 farklı senaryo ile incelenmiştir. Bu senaryolar arasındaki temel farklılık yıllar itibariyle kadın başına düşen ortalama çocuk sayısındaki değişimdir. Bu senaryolar:
Senaryo 1 (Temel Senaryo): Toplam doğurganlık hızının doğal akışı içinde azalıp 2050 yılında 1,65’e düştüğü ve 2050 yılından sonra artışa geçip 2075 yılında 1,85’e ulaştığı doğurganlık senaryosu.
Senaryo 2: Toplam doğurganlık hızının, 2020 yılında 2,11’e, 2050 yılında 2,5’e ulaşacağını ve 2075 yılına kadar sabit kalacağını varsayan kademeli artan doğurganlık senaryosu.
Senaryo 3: Toplam doğurganlık hızının 2050 yılına kadar kademeli olarak 3’e ulaşacağını ve 2075 yılına kadar sabit kalacağını varsayan artan doğurganlık senaryosu.
Toplam doğurganlık hızı, Türkiye, 1976-2075
Farklı doğurganlık düzeylerine göre nüfus ve yaşlı nüfus oranı
Türkiye nüfusu, Dünya ülkeleri arasında 2075 yılında 24. sıraya düşecektir
Birleşmiş Milletler’in 2012 yılı nüfus projeksiyonlarına göre dünya nüfusu yaklaşık 7 milyar 52 milyon kişidir. 2012 yılında Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 1,1’ini oluşturan Türkiye, nüfus bakımından dünyanın en büyük 18. ülkesidir.
2050 yılında Dünya nüfusu 9 milyar 306 milyon kişi olurken, temel nüfus projeksiyon senaryosuna göre Türkiye 20. sıraya gerileyecektir. 2075 yılına gelindiğinde Dünya nüfusu 9 milyar 905 milyon kişiye yükselecek, Türkiye’nin sıralamadaki yeri ise 24 olarak değişecektir.
AÇIKLAMALAR
2013 yılı ve sonrası nüfus projeksiyonları kuşak bileşenler yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Kuşak bileşenler yöntemi, doğurganlık, ölümlülük ve göç bileşenlerine göre, aynı yaş grubundaki kuşakların yaşam boyu izlenmesi esasına dayanır. Kuşaklar bir yıllık doğum kuşaklarıdır (yaş kuşakları). Bileşenler ise doğumlar, ölümler ve göçlerdir.
Nüfusta meydana gelebilecek beklenmedik değişimler projeksiyonların gerçek nüfustan uzaklaşmasına neden olabilir. Nüfus yapısında radikal değişiklikler meydana getiren nüfus olayları tespit edildiğinde nüfus projeksiyonları, yeni nüfus eğilimlerine göre revize edilir.
Bu projeksiyonlardaki nüfusa ilişkin değerler önceki projeksiyonlardan farklı olarak Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları ile karşılaştırılabilir olması bakımından yılsonu değerleri olarak üretilmiştir.
Kamuoyunda son zamanlarda yoğun bir şekilde tartışılan nüfusun yaşlanması, doğurganlık ve doğurganlıktaki düşüş konusunda farkındalık oluşturmak amacıyla farklı doğurganlık düzeylerine göre nüfusun gelecekteki büyüklüğü ve yapısına ilişkin değişik durumların gözlemlenebilmesine olanak veren projeksiyon senaryoları oluşturulmuştur.
Dünya ülkeleri ile karşılaştırma yapılırken Birleşmiş Milletler’in ‘World Population Prospects, 2010’ yayınından yararlanılmış ve buradaki ülkelerin nüfus projeksiyonları ile TÜİK tarafından Türkiye için üretilen nüfus projeksiyonları değerleri karşılaştırılarak Türkiye nüfusunun dünyadaki yerine ilişkin bilgi üretilmiştir. Bu karşılaştırmalarda temel senaryodaki nüfus büyüklükleri esas alınmıştır.
Projeksiyonlarda Çin Ulusal Nüfus ve Aile Planlama Komisyonu tarafından üretilmiş olan “PADIS-Int” yazılımı kullanılmıştır.
