Berzah Âlemi
Sözlükte “iki şey arasındaki engel” manasına gelen berzah kelimesi, dini terim olarak ölümle başlayıp yeniden diriltilmeye (ba‘s) kadar sürecek olan ara dönem, dünya ile ahiret arasındaki
âlem ve kabir hayatı karşılığında kullanılır.
Ölümle başlayıp yeniden dirilmeye kadar devam edecek olan hayata kabir hayatı denilir. Kabir hayatı, dünya ile ahiret arasında bir ara dönem olduğu için berzah hayatı diye de anılmıştır.
Kıyamet
Sözlükte kalkmak, dikilmek, ayaklanmak anlamlarına gelen kıyamet, bir terim olarak, evrenin düzeninin bozulması, her şeyin alt üst edilmesi ve ölen varlıkların yeniden diriltilerek ayağa kalkması ve mahşere doğru yönelmesi demektir.
Ba’s
“Ba’s” sözlükte “Birini kaldırıp harekete geçirmek, uykudan uyandırmak, diriltmek” anlamındadır. İslami literatürde ise “Allah’ın (c.c) ahiret hayatını başlatmak üzere, kıyamet gününde ölüleri yeniden diriltmesi, onları kabirlerinden çıkararak hayata döndürmesi” demektir.
Kur’an’da ba’s kavramı yanında; “yeniden diriliş günü” anlamında “yevmü’l-ba’s”; “topraktan çıkış günü” anlamında “yevmü’l- hurûc” ve “pişmanlık günü” anlamında “yevmü’l-hasre” ifadeleri de yer almaktadır.
Haşr ve mahşer
Sözlükte toplanmak, bir araya gelmek demek olan haşr, terim olarak Yüce Allah’ın, insanları hesaba çekmek üzere tekrar dirilişten sonra bir araya toplamasıdır. İnsanların toplandıkları yere mahşer denir.
Mizan
Sözlükte terazi anlamına gelen mizan, ahirette hesaptan sonra herkesin amellerinin tartıldığı ilahi adalet ölçüsüdür. Tartıda iyilikleri, kötülüklerinden ağır gelenler kurtuluşa erecek, hafif gelenler ise cehenneme gideceklerdir.
Sırat
Sırat; kelime olarak yol, cadde, geçit anlamlarındadır. Terim olarak ise ahirette herkesin göreceği yol veya köprüye denir. Sırat; mahşer yerinden başlayan, cehennemin üzerinden geçerek cennete kadar uzanan bir yol veya köprüdür.
A’râf
A’râf “sur, dağ ve tepenin en yüksek kısmı” manasındaki ‘urf’un çoğuludur. A’râf suresinin 46. ayetinde yer alan bu kavramın sırat üzerinde yüksek bir yer veya cennetle cehennem arasında Uhud dağına benzer bir yerin adı olduğuna dair görüşler olsa da tercih edilen görüşe göre A’râf, cennetle cehennemi birbirinden ayıran bölgedeki surun yüksek kısmının adıdır.
