inkılap çk Sayfa: 94-95-96-97-98-99-100-101-102-103-104-105-106-107-108-109-110-111-112-113-114-115-116-117-118-119-120-121-122-123-124-125-126-127-128-129-130-131-132-133-134-135-136-137-138-139-140-141-142-143-144-145 cevapları
ÜNİTE 5: Atatürkçülük
aygunhoca.com
Sayfa 94 Zihin Haritasını Tamamlayalım
a. Aşağıda, Atatürkçülük kavramından yola çıkarak yarısı tamamlanmış bir zihin haritsı görülmektedir. Zihin haritasındaki boşlukları uygun bilgilerle tamamlayınız.
b. Atatürkçülük konusunda eklemek isteiklerinizi zihin haritanızı genişleterek ilgili yerlere yazabilirsiniz.
Atatürkçülük:
Nitelikleri: Amaçları: Atatürk İlkeleri
Laik Huzur ortamı sağlamak Milliyetçilik
Demokrat İlerlemecilik Cumhuriyetçilik
İlim ve fenci Çağdaşçılık Halkçılık
Devletçilik
Laiklik ve İnkılapçılık
Atatürk İlkeleri’nin Amaçları:
Ülkeyi ilerletmek.
Vatandaşları rahat ettirmek.
Temel Esasları:
Vatan ve millet sevgisi.
Ortak Özellikleri:
Kemalizm ortaya çıkmıştır.
aygunhoca.com
Sayfa 95 Atatürkçülüğü Tanıtıyoruz
Atatürkçü düşence sistemini amaç ve nitelikleriyle tanıtan bir poster hazırlayınız. Posterinizde, Türk milletinin;
* Bugün ve gelecekte,
* Tam bağımsız,
* Şerefli ve haysiyetli,
* Refah içinde,
* Akıl ve bilimi rehber edinerek,
* Millet egemenliğine dayalı,
* Millî kültürünü yükselterek,
* Birlik ve beraberlik içinde yaşaması ifadelerine yer veriniz. Posterinize, Atatürkçü düşünce sistemiyle ilgili kısa bir slogan bulunuz. Atatürkçü düşünce sistemini anlatan bir çizim yapınız. Yukarı belirtilen özellikleri posterinizin veya çiziminizin uygun yerlerinde kullanınız.
Sayfa 96 Atatürk’ü Etkileyen Düşünürler
Atatürk’ün düşünce dünyasının gelişmesinde etkili olmuş Türk ve yabancı düşünürler kimlerdir? Bu aydınların adlarını ve Atatürk’ü etkileyen fikirlerini yazınız.
Türk Düşünürler Fikirleri
Namık Kemal Vatan sevgisi
Ziya Gökalp
Tevfik Fikret
Yabancı Düşünürler Fikirleri
Voltaire, Rousseau Özgürlük ve demokrasi
Kaynak : aygunhoca.com
Aşağıda bırakılan boşluğa Atatürk’ün düşünce dünyasında etkili olan bir Türk ve bir yabancı düşünürün biyografilerini kısaca yazınız. Bulabilirseniz bu düşünürlerin fotoğraflarını sol üstteki kutucuklara yapıştırabilirsiniz.
aygunhoca.com
Namık Kemal, 21 ARALIK 1840’ta Tekirdağ’da doğdu. Müneccimbaşı Mustafa Asım ile Fatma Zehra Hanım’ın oğludur. Sekiz yaşındayken annesinin ölümü üzerine dedesi Abdüllatif Paşa’nın yanına alındı. Bir yıl İstanbul’da Beyazıt ve Valide rüştiyelerinde okudu (1849). Rumeli ve Anadolu’nun çeşitli merkezlerinde görevler alan dedesiyle birlikte dolaşır. Kars’ta bulundukları yıllar (1851-1854) müderris ve şair Seyyit Mehmet Hamit Efendi tarafından yetiştirildi. Bir yıl sonra İstanbul’a döndü. Burada Arapça ve Farsça öğrenimi gördü. Bir süre sonra kaymakamlık görevi verilen dedesiyle birlikte Sofya’ya gitti (15 Mayıs 1855). Sofya’da geçirdiği iki yıl Namık Kemal’e yeni öğrenim olanakları kazandırmış, Fransızca’ya ve ilk şiir denemelerine bu şehirde başlamıştır.
François Marie Arouet (21 Kasım 1694 – 30 Mayıs 1778), Fransız yazar ve filozof. Daha çok mahlası Voltaire olarak tanınmıştır. Fransız devrimi ve Aydınlanma hareketine büyük katkısı olmuştur.
Din ve ifade özgürlüklerinin yanı sıra, insan hakları konusundaki düşünceleri ve felsefi yazınları ile ünlenmiştir. Eserlerinde Kilise dogmaları ve döneminin Fransız müesseselerini yoğun olarak hicvetmiştir. Zamanın en etkili isimlerinden biri olarak tanınır.
Sayfa 97 Millî Güç Unsurları
Aşağıdaki tabloyu sorular doğrultusunda doldurunuz.
• Atatürk millî güç unsurlarını geliştirmek için neler yapmıştır?
• Millî güç unsurlarını geliştirmek için devletimiz ve biz neler yapabiliriz?
Millî Güç Unsurları Atatürk Döneminde Yapılanlar Devletimiz ve Bizim
Yapabileceklerimiz
Siyasi Güç Yönetim biçimini değiştirmiştir. Daha demokratik kanunları yürürlüğe koyabiliriz.
Askerî Güç Askeriyeyi siyasetten ayırmıştır. Askeri cesareti siyasetin içine dahil edebiliriz.
Ekonomik Güç Ekonomiyi kalkındırmak için herşey yapılmıştır. Ekonomiyi yabancıların elinden kurtarabiliriz.
Sosyokültürel Güç Kültüre önem verilmiştir. Kültürümüz artık unutuldu. Yabancı özentiliği var oldu. Bu durumu değiştirebiliriz.
Kaynak : aygunhoca.com
Sayfa 98 Cumhuriyet
Atatürk’e ait aşağıdaki sözleri okuyarak soruları cevaplandırınız.
“Çağdaş bir cumhuriyet kurmak demek, milletin insanca yaşamasını bilmesi, insanca yaşamanın neye bağlı olduğunu öğrenmesi demektir.”
(Utkan Kocatürk, Atatürk’ün Fikir ve Düşünceleri, s. 185.)
Atatürk cumhuriyet ile medeni hayat arasından nasıl bir ilişki kurmaktadır?
Cumhuriyet olduğu zaman insanlara önem verilmesi gerektiğini söylemektedir.
“Demokrasi ilkesinin en çağdaş ve mantıki uygulanmasını temin eden hükûmet şekli, cumhuriyettir.”
(Afet İnan, Medeni Bilgiler ve Mustafa Kemal Atatürk’ün El Yazıları, s. 410.)
Atatürk cumhuriyet ile demokrasi arasında nasıl bir ilişki kurmaktadır?
İkisinin birbirini tamamladığını öngörmektedir.
“Az zamanda çok büyük işler yaptık. Bu işlerin büyüğü, temeli Türk kahramanlığı ve yüksek Türk kültürü olan Türkiye Cumhuriyeti’dir. Bundaki başarıyı Türk milletinin ve onun değerli ordusunun bir ve beraber olarak kararlı bir şekilde yürümesine borçluyuz.”
(Atatürk’ün Söylev ve Demeçeleri, s. 812.)
Atatürk’e göre cumhuriyetin başarı kazanmasının sebebi nedir?
Türk milleti ve onun değerli milletinin sayesinde.
“Cumhuriyet, Türk milletinin refah ve yükselmesi yolunda asırların görmediği başarılara erişti. Milletin eğilimlerini ve ihtiyaçlarını bularak ve öğrenerek onun refah ve gelişim gereklerini gerçekleştirmekte cumhuriyetin az zamanda elde ettiği neticeler cumhuriyet idaresinin milletimize hazırladığı geleceğin daha ne kadar parlak olduğunu tahmin ettirmeye kâfidir. Asla şüphe yoktur ki cumhuriyetin gelcek evlatları, bizden daha çok refaha kavuşmuş ve bahtiyar olacaklardır.
Cumhuriyetin kısa sürede elde ettiği başarılar nelerdir?
Eğitimle parlak bir gelecek sağladı.
“Benim naçiz vücudum bir gün elbet toprak olacaktır; fakat Türkiye Cumhuriyeti sonsuza dek yaşayacaktır. Ve Türk milleti güven ve mutluluğun kefili olan ilkelere, uygarlık yolunda, tereddütsüz yürümeye devam edecektir.”
Atatürk’ün burdaki güveninin sebebi ve kaynağı nedir?
Milletinin ilkelere bağlı kalacağı için.
“Yolunda çalıştığımız büyük kutsal ideali halkın kalbinde bir fikir hâline getirmelisiniz. Demokrasinin ne olduğunu halka anlatmak, madde madde açıklamak lazımdır. Cumhuriyeti, onun gereklerini yüksek sesle anlatınız. Onlara cumhuriyet prensiplerini sevdiriniz. Bunu kalplere yerleştirmek için hiçbir fırsatı kaçırmayınız.”
(Düşünce ve Davranışlarıyla Atatürk, s. 29.)
Atatürk’e göre cumhuriyeti benimsetmek için neler gereklidir?
Fikirlerini his haline getirmek, demokrasiyi madde madde halka anlatmak gerekmektedir.
Sayfa 99 Cumhuriyetle Kazandıklarımız
Cumhuriyet yönetimi ile Türk halkı daha önce sahip olmadığı birçok hakkı elde ederek büyük bir gelişme içerisine girdi. Cumhuriyet öncesi dönem ile Cumhuriyet Dönemi arasındaki farklılıkları değerlendirerek tablodaki uygun bölümleri doldurunuz.
Cumhuriyet Öncesi Cumhuriyet Dönemi
Siyaset Ülkeyi bir tek kişi yönetiyordu. Artık ülkeyi milletin seçtiği temsilciler yönetiyor.
Ekonomi Ekonomi yabancı devletletin sömürgesi altındaydı. Artık ekonomi halkın eline verildi.
Hukuk Hukuk diye birşey yoktu. Padişah ne diyorsa o oluyordu. Medeni kanunlarla insanlar eşit oldu.
Eğitim Sadece erkekler okuka gidiyordu. Herkes artık okula gidiyor.
Günlük Hayat Soyadı yoktu lakap vardı. Soyadıyla kanunuyla herkesin soyadı oldu.
Kaynak : aygunhoca.com
Sayfa 100 Görevimiz
1. Aşağıdaki metni okuyunuz ve metnin altındaki soruyu cevaplayınız.
“Çağdaş demokraside kişisel hürriyetler, özel bir değer ve önem kazanmıştır; artık kişisel hürriyetlere devletin ve hiçbir kimsenin müdahalesi söz konusu değildir… Söz konusu olan hürriyet, sosyal ve medeni insan hürriyetidir. Bu sebeple, kişisel hürriyeti düşünürken her kişinin ve nihayet bütün milletlerin ortak çıkarını ve devlet varlığını göz önünde bulundurmak lâzımdır.
Türkler, demokrat, hûr ve sorumluluklarını bilen vatandaşlardır; Türk Cumhuriyeti’nin kurucuları ve sahipleri bizzat kendileridir.
Türk, kişisel hürriyetinden ve çıkarlarından, Anayasa’da tespit edildiği kadarını cumhuriyete bırakmıştır. Cumhuriyet, kişinin ona bıraktığı bir kısım hürriyeti, kişinin ve Türk milletinin, içte hürriyetini ve dışa karşı da bağımsızlığını sağlamak için kullanılır.
(Mustafa Kemal Atatürk, Atatürkçülük Birinci Kitap, s. 177, 179, 181.)
Cumhuriyet, Türk milletine kazandırdığı temel hak ve sorumluluklar nelerdir?
Kısacası her türlü hak Türk milletine verilmiştir.
“Gençliğin çalışkan, hassas ve milliyetçi yetişmesi esas dileklerimizdendir. Gençlik her türlü faaliyetlerinde Cumhuriyet kanunlarına ve Cumhuriyet kuvvetlerinin usul ve kurallarına uymaya da dikkatli olmalıdır.” (1933)
“Gençler, benim gelecekti emellerimi gerçekleştirmeyi üstlenen gençler! Birgün memleketi sizin gibi beni anlamış bir gençliğe bırakacağımdan dolayı çok memnun ve mesudum.” (1933)
2. Mustafa Kemal’in farklı yıllarda söylediği yukarıdaki sözler ne anlam ifade ediyor?
Birisinde milliyetçi bir şekilde büyümelerini diğerinde de onların büyüdüğünü gördüğü ve onların böyle büyüdüğünü anladığı ifade ediyor.
3. Aşağıda T.C Anayasası’nda yer alan vatandaşlık temel hak ve ödevlerinin ilgili olduğu başlıklar verilmiştir. Günlük hayatınızda bu hak ve ödevleri nasıl kullanıyorsunuz?
• Kişinin dokulmazlığı: Rahatça yaşayabiliyorum.
• Kişi hürriyeti ve güvenliği: Güvenliğim devlet koruması altında.
• Özel hayatın gizliliği ve korunması: Kimse özel hayatıma karışmıyor.
• Yerleşme ve seyahat özgürlüğü: İstediğim yerden istediğim yere göçedebiliyorum.
• Din ve vicdan hürriyeti: Hangi dinden olduğumu rahatça söylüyorum.
• Bilim ve sanat hürriyeti: İstediğim dalda istediğim çalışmayı yapabiliyorum.
• Eğitim ve öğrenim hakkı: Okula rahatça gidebiliyorum.
• Çalışma ve sözleşme hürriyeti: İstediğim işte çalışabiliyorum.
• Dilekçe hakkı: Beğenmediğim bir durumda dilekçe yazabiliyorum.
4. Anayasa’da belirtilen hak ve özgürlükler kanunlar çerçevesinde hangi durumda sınıflandırılabilir? Açıklayınız.
Başkaların durumuna karıştığım zaman.
5. Temel hak ve özgürlüklerin sınıflandırılmaması birey ve toplum açısından ne gibi olumsuzluklara neden olur?
İnsanlar gerçek anlameda eşit olmaz.
Kaynak : aygunhoca.com
Sayfa 101 Hak ve Ödevlerimiz
Anayasa’mızda hak ve ödevlerimiz Kişi Hak ve Ödevleri, Sosyal ve Ekonomik, Siyasi Haklar ve Ödevler şeklinde bölümlere ayrılmıştır. Anayasa’mızdan faydalanarak diyagramdaki uygun yerlere bu hak ve ödevlerin hangi konuları kapsadığını Anayasa’mızdan faydalanarak yazınız.
Kişi Hak ve Özgürlükleri
Düşünme, dokunulmazlık, özel hakların gizliliği, yerleşme hakkı.
Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler
Çalışma, eğitim, sağlık ve vergi verme.
Siyasi Haklar ve Ödevler
Seçme seçilme, oy kullanma.
Sayfa Anayasa’mız
Anayasa’mızda yer alan vatandaşlık hak ve sorumluluklarımızla ilgili aşağıdkai maddeleri yaşamınızdan örnekler vererek açıklayınız.
Madde 17. Herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir.
Herkes özgürdür, eşittir, yaşama hakkına sahiptir. Özel hayatının gizliliği vardır.
Madde 20. Herkes, özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahiptir. Özel hayatın ve aile hayatının gizliliğine dokunulumaz.
Kimseye hesap verme zorunda değildir.
Madde 22. Herkes, haberleşme hürriyetine sahiptir. Haberleşmenin gizliliği esastır.
Bir karar çıkmadıkça kimse kimsenin haberleşmesine dokunamaz.
Madde 23. Herkes, yerleşme ve seyahat hürriyetine sahiptir.
Herkes istediği yere yerleşebilir. Kimseye hesap vermesine gerek yoktur.
Madde 24. Herkes, vicdan, dinî inanç ve kanaat hürriyetine sahiptir.
Herkes dinini açıklamada özgürdür.
Madde 27. Herkes, bilim ve sanatı serbeştçe öğrenme ve öğretme, açıklama, yayma ve bualanlarda her türlü araştırma hakkına sahiptir.
Herkes düşüncesini açıklama hakkına sahiptir.
Madde 33. Herkes, önceden izin almaksızın dernek kurma ve bunlara üye olma ya da üyelikten çıkma hürriyetine sahiptir.
Kimse derneğe üye olmada yada çıkmada zorlanamaz. Herkes dernek kurabilir ama kanunlara uyduğu şartıyla.
Madde 36. Herkes, meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı ve davalı olarak idda ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir.
Herkes davacı olabilir. Herkes dava açabilir.
Madde 42. Kimse, eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamaz.
Herkes öğrenim hakkına sahiptir. Zorunludur.
Madde 48. Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetlerine sahiptir. Özel teşebbüsler kurmak serbesttir.
Herkes iş kurma hakkına sahiptir. Kimse karışamaz.
Madde 49. Çalışma, herkesin hakkı ve ödevidir.
Herkesin çalışma hakkı vardır. Ve zorunludur.
Sayfa 103 Nasıl Bir Milliyetçilik?
Aşağıdaki metni okuyarak soruları cevaplayınız.
Sayfa 104
1. Metinle ilgili duygularınızı nasıl ifade edersiniz?
Türk milletinin yüceliğinin şanı ve şerefi.
2. Siz, metinde geçen durumla karşılaşsaydınız ne yapardınız? Neden?
Bende aynen böyle sert bir cevap verip başını önüne eğdirirdim.
3. Mustafa Kemal’in olaya gösterdiği tepki onun hangi kişilik özelliğinin bir yansımasıdır?
Türk milletine sevgisi ve bağlılığı.
4. Mustafa Kemal’e göre anekdotta anlatılanlara benzer olayların yaşanmasının sebebi nedir?
Türk’ün kendi bilmemesinden.
5. Anekdotta anlatılanlara benzer olayların yaşanmaması için Mustafa Kemal neler yapmıştır?
Türk’lüğün bütün asaleti ve tarihini tanımak ve tanıtmak için uğraşmıştır.
6. Mustafa Kemal, Türk milletine verdiği değeri başka hangi sözlerle ifade etmiştir? Örnekler veriniz.
• Türk milletinin karakteri yüksektir. Türk milleti çalışkandır. Türk milleti zekidir… Türk milleti millî birlik ve beraberlik içerisinde güçlükleri yenmesini bilmiştir. Türk milletinin tarihî bir niteliği de güzel sanatları sevmek ve onda yükselmektir. Türk milletinin büyük millet olduğunu bütün medeni âlem, az zamanda, bir kere daha tanıyacaktır…
Türklükün unutulmuş büyük medeni vasfı ve büyük medeni kabiliyeti, bundan sonraki gelişmesi ile geleceğin yüksek medeniyet ufkunda yeni bir güneş gibi doğacaktır.
Türk’ün haysiyeti, onuru ve kabiliyeti çok yüksek ve büyüktür.
Türk milleti güzel her şeyi, her medeni şeyi, her yüksek şeyi sever, takdir eder. Fakat muhakkaktır ki, her şeyin üstünde takdir ettiği bir şey varsa o da kahramanlıktır.
Bizim milletimiz, vatanı için, hürriyeti ve egemenliği için fedakâr bir halktır.
Türk esirlik kabul etmeyen bir millettir.
Bizim başka milletlerden hiçbir eksiğimiz yok. Cesuruz, zekiyiz, çalışkanız, yüksek amaçlar uğrunda ölmesini biliriz.
Büyük şeyleri büyük milletler yapar.
Türk milletinin son yıllarda gösterdiği harikaların yaptığı siyasi ve sosyal inkılapların gerçek sahibi kendisidir. Milletimizde bu kabiliyet ve tekamül var olmasaydı, onu yaratmaya hiçbir kuvvet ve kudret yeterli olamazdı.
Bu millet kılı kıpırdamadan dava uğruna canını vermeye razı olmasaydı, ben hiçbir şey yapamazdım.
Giriştiğimiz büyük işlerde, milletimizin yüksek kabiliyet ve yüksek sağduyusu başlıca rehberimiz ve başarı kaynağımız olmuştur.
Türk kuvvet ve zekâsının yenmediği ve yenemeyeceği güçlük yoktur.
Sayfa 105 Millî Birlik Ve Beraberliğimiz
( Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi, Ankara)
1. Yukarıdaki resmi inceleyerek Millî Mücadele Döneminde Türk milletinin hangi şartlar altında mücadele ettiği konusundaki düşüncelerinizi yazınız.
O dönemde tek düşmanla değil yoksullukla açlıkla soğukla mücadele etmiştir.
2. Mustafa Kemal Atatürk, Millî Mücadele Döneminde millî birlik ve beraberliği sağlamak için neler yapmıştır? Yapılan bu çalışmalar, Atatürk ilkelerinden hangileri ile doğrudan ilişkilidir?
Cemiyetlerle örgütlenme yapılmıştır. Direniş başkaldırış gösterilmiştir. Bu çalışmalar milliyetçilik halkçılık ile doğrudan ilişkilidir.
3. Bir ülkede millî birlik ve beraberliğin sağlanamamış olması hangi sorunlara yol açabilir? Sebepleriyle yazınız.
O ülkede dayanışma yoktur. Bu yüzdende demokrasi olmaz.
Sayfa 106
4. Aşağıdaki çizelgenin üst bölümünde “milliyetçilik” ilkesini ve beraberlik kavramını açıklayınız. Alt bölüme ise yazdığınız metinden yola çıakrak birer slogan yazınız.
Milliyetçilik İlkesi
Atatürk İlkeleri arasında son derece önemli bir ilke olan milliyetçilik, akılcılık, gerçekçilik, barışçılık ve cumhuriyetçilik ilkeleriyle bütünleşen ve bu ilkelerle çelişen yorumlara kapalı bir ilkedir.
Milliyetçilik ilkesi, ulusal savaşımın çıkış noktasını oluşturmuş ve tüm tutsak ulusların kurtuluş hareketlerine ışık tutmuştur.
Atatürk’ün türlü demeç ve söylevlerinde açıklık kazanmış olan bu ilke, Fransız devriminden sonra dünyaya yayılan özgürlük düşüncesinin tarihsel gelişimi içinde her ulusun kendi kaderini çizme inancının doğal bir sonucu olmuştur.
Slogan; Vatan için birleştik milliyetçilik
Millî Birlik ve Beraberlik
Milli birlik ve beraberlik Mustafa Kamal Atatürk’ün Millî Mücadelede en çok önem verdiği konu olmuştur. Bu sayede örgütlenme yapılmış ve direniş ortaya konulmuştur.
Sogan; Birlik ve beraberlik için el ele.
“Bir yurdun en değerli varlığı, yurrtaşlar arasında ulusal birlik, iyi geçinme ve çalışkanlık duygu ve yeteneklerinin olgunluğudur. Ulus varlığını ve yurt erginliğini korumak için bütün yurttaşların canını ve her şeyini derhâl ortaya koymaya karar vermiş olmak, bir ulusun en yenilmez silahı ve korunma aracıdır. Bu sebeple, Türk ulusunun yönetiminde ve korunmasında ulusal birlik, ulusal duygu, ulusal kültür en yüksekte göz diktiğimiz ülküdür.”
(Atatürk’ün Tamim, Telgraf ve Beyannameleri, IV s. 573.)
5. Atatürk’ün yukarıdaki sözünden yola çıkarak günümüzde millî birlik ve beraberliğin önemini açıklayınız.
Milli birlik ve beraberlik demek o ülkede dayanışma var demektir. Zaten olmasa o ülkede tam bir huzur, refah sağlanamadığı gibide demokrasi tam anlamıyla uygulanamaz.
Sayfa 107 Atatürk İlkeleri Işığında
Aşağıdaki soruların cevaplarını çizelgeden bulunuz.Soruların altında yer alan boşluklara, çizelgede doğru gördüğünüz cevabın önündeki harf, sayı veya romen rakamını yazınız.
Atatürk İlkeleri İlkelerin Özellikleri Atatürk’ün Sözleri
a. Cumhuriyetçilik 1. Millî Egemenlik 7. Seçme ve Seçilme Hürriyeti I. Türk milletinin karakterine ve adetlerine en uygun olan bu yönetim şekli, milletin insanca yaşamasını bilmesi, insanca yaşamanın neye bağlı olduğunu öğrenmesi demektir.
b. Halkçılık 2. Kanun Önünde Eşitlik 8. Din ve İnanç Özgürlüğü II. “Bu memleket tarihte Türk’tü, bugün de Türk’tür ve sonsuza dek Türk olarak yaşayacaktır.
c. Laiklik 3. Adalet 9. Toplumsal Dayanışma III: “Yaptığımız vve yapmakta olduğumuz devrimlerin amacı, Türkiye Cumhuriyeti halkını tamamen çağımıza uygun ve bütün anlam ve biçimiyle uygar bir toplum hâline eriştirmektir. Devrimlerimizin temel amacı budur.”
d. Milliyetçilik 4. Millî Birlik ve Beraberlik 10. Özel Teşebbüsü Destekleme IV. “Biz, bu milleti bugünkü şeklinden daha yüksek derece çıkarmakla yükümlü adamlarız. Bu yükseliş, yalnız meydan savaşlarında kazandığımız şereflerle olamaz; bu, buna yeterli değil. Asıl yükseliş, ekonomi alanında yükseliş olacak!”
e. İnkilapçılık 5. Çağdaşlaşma 11. Karşılıklı Hak ve Görevler V. “Din ve mezhep, herkesin vicdanına kalmış bir iştir. Hiçbir kimse, hiçbir kimseyi ne bir din ne de bir mezhep kabulüne zorlayabilir. Din ve mezhep hiçibr zaman siyaset aracı olarak kullanılamaz.”
f. Devletçilik 6. Demokratik Haklar 12. Akılcılık ve Bilimsellik VI. “Millete efendilik yoktur, hizmet etme vardır. Bu millete hizmet eden onun efendisi olur.”
Kaynak : aygunhoca.com
1. Halkın doğrudan yönetime katılmasını öngören ilke, özellik ve sözleri çizelgeden bulunuz.
a-7-I
2. Bütün vatandaşların bir arada ve huzur içinde yaşamalarını öngören ilke, özellik ve sözleri çizelgeden bulunuz.
d-4-II
3. Bireylerin demokratik haklarını özgürce kullanabilmelerini öngören ilke, özellik ve sözleri çizelgeden bulunuz.
b-2-3-6-VI
4. Toplumda eşitlik ve adaleti öngören ilke, özellik ve sözleri çizelgeden bulunuz.
b-2-3-III
5. Milliyetçilik ve halkçılık ilkelerini yansıtan özellik ve sözleri çizelgeden bulunuz.
d-b-1-9-I
6. Akılcılık ve bilimselik ile doğrudan ilşki olduğunu düşündüğünüz ilke, özellik ve sözleri çizelgeden bulunuz.
e-5-11-12-8-V
Sayfa 108 Devletimiz İş Başında
Devletçilik ilkesi, devlete siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel alanda birtakım görevler yüklemiştir. Devletimizin bu görevleriine yönelik günümüzden bir gazete haberi bularak aşağıdaki boşluğa yapıştırınız.
Başbakan Tayyip Erdoğan, ÖTV zammını konuşurken milletvekillerinin maaşlarının gündeme getirilmesini ‘terbiyesizlik’ olarak nitelendirirken, “İşi sıkı tutmazsan Yunanistan’a döneriz. Biz eşeği sağlam kazığa bağlamak zorundayız” dedi. Erdoğan, zam eleştirilerine ise “Sigara içmezsin, alkolü daha az tüketirsin olur biter. Kalkıp da Porsche kullanacağına Fiat’a bin” yanıtını verdi.
Kaynak: Hürriyet
Seçtiğiniz haberle ilgili olarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Haberiniz devletin hangi alandaki göreviyle ilgilidir?
Ekonomi
2. Devlet bu göreviyle ilgili olarak sizce başka neler yapabilir? Özel sektör bu alanda ne gibi girişimlerde bulunabilir?
Müsrif devlet yerine tutumlu devlet politikasına geçebilir.
3. Devletin söz konusu görevinin yanında vatandaş olarak size düşen görev ve sorumluluklar nelerdir?
Bizde devlet ekonomisine destek olmalıyız.
4. Üzerinize düşen görev ve sorumluluklarla ilgili olarak neler yapıyorsunuz?
Türk mallarını almaya dikkat ediyorum.
Kaynak : aygunhoca.com
Sayfa 109 Laikliğin Gelişimi
1. Aşağıdaki etkinlikte iki grup vardır. Birincisinde laiklikle ortaya çıkan kavramlar, ikincisinde Kurtuluş Savaşı kazanıldıktan sonra Atatürk tarafından gerçekleştiren inkılaplar verilmiştir. Söz konusu kavramları ilgili oldukları inkılaplarla eşleştiriniz.
Eşitlik ; Saltanatık kaldırılması, Medeni Kanun’un kabul edilmesi, kadınlara seçimlere katılma hakkının verilmesi.
Din ve vicdan hürriyeti ; Halifeliğin kaldırılması
Çağdaşlık ; Cumhuriyetin ilan edilmesi, kılık kıyafette yenilik, Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun çıkarılması.
Akılcılık ; Tekke ve zaviyelerin kapatılması.
Bilimsellik ; Tekke ve zaviyelerin kapatılması.
2. Laiklik ilkesine ait esasların günümüz toplumunda uygulandığı alanlara birer örnek veriniz.
Eşitlik: Kadınların oy kullanması evlenmesi boşanması gibi örnekler.
Din ve vicdan özgürlüğü: Herkes dinini açıklamakta özgürdür.
Çağdaşlık: Şapka kılık kıyafet inkılapı.
Her alanda aklın ve bilimin üstünlüğü: Bilim adamlarının çalışmalarına önem veriliyor.
Sayfa 110 Metni Tamamlayalım
Yunanistan’da Dil Davası
Bir akşam konuklar için, Başbakanlıkça bir şölen düzenlenmişti. Yemek sırasında Atina Üniversitesinin bir yüzyıl boyunca gördüğü hizmetler övüldü.
Birçok söylevler söylendi. Bu arada Yunanlı bir profesör, Başbakan Metaksas’tan bir dilekte bulunarak şöyle dedi:
“Çözülemez sanılan nice sorunları kolaylıkla çözüverdiniz. Şu dil işimizi de yakında mutlu bir sonuca bağlamanızı istemek hakkımızdır.”
Yemekten sonra grup grup tanışmalar, konuşmalar olurken profesörden dil davalarını bana açıklamasını rica ettim. Davalarını “yazı dilini halkın anlayacağı bir dil halîne koymak davası” diye açıklamış ve “Ne yazık ki eskiye çok bağlı kalmş birtakım filologların direnmesi yüzünden bu haklı davamızı yürütemiyoruz.” Diye yakınmıştı.
Ben kendisine Türkiye’de de aynı davanın bu gibi engellerle birlikte yine de pekâlâ yürüdüğünü söyleyince profesörün yanıtı şu oldu:
C. Yürür, çünkü sizde Atatürk var.
“İnkılap, mevcut kurumları zorla değiştirmektir. Türk milletini son asırlarda geri bırakmış kurumları yıkarak yerlerine, milletin en yüksek medeni icaplara göre ilerlemesini sağlayacak yeni kurumlar koymuş olmaktır.”
www.atam.gov.tr
Atatürk, inkılapların yapılmasını niçin çok önemsemiştir? İnkılaplar yapılmasaydı ne olurdu? Soruyu Atatürk’ün yukarıdaki sözünü değerlendirerek cevaplayınız.
Atatürk inkılap yapmayı Türk milletini ilerlemek ve çağdaşlaşmak için yapmıştır. Atatürk bu konuyu çok önemsemiştir. İnkilaplar olmasaydı hale saltanatla ve halifelikle mücadele ediyor olacaktık.
Kaynak : aygunhoca.com
Sayfa 111 Atatürk İlkeleri Ve İnkılapları
Şemanın, A bölümüne Atatürk ilkelerini,
B bölümüne ilkelerinin ortak özelliklerini,
C bölümüne de ilkelerle ilişkili olduğunu düşündüğünüz inkılapları yazınız. Bir inkılap birden fazla ilkeyle ilişkili olabilir.
A Bölümü: Cumhuriyetçilik, Halkçılık, Milliyetçilik, İnkılapçılık, Laiklik ve Devletçilik.
B Bölümü: Hepside milliyetçilik üzerine yapılmıştır. Akla ve bilme uygundur.
C Bölümü: Saltanatın kaldırılması, halifeliğin kaldırılması, medreselerin kaldırılması, kılık kıyafet inkılabı, dil inkılabı vs.
Sayfa 112 Atatürkçülüğün Esasları
1. Atatürkçü düşünce sisteminin dayandığı temel esaslar aşağıdaki kavramlar arasına yerleştirilmiştir. Bu esasları tespit ederek aşağıda boş bırakılan kutucuklara yazınız.
2. Seçtiğiniz kavramları aşağıdaki başlığın altında yer alan kutucuklara yerleştiriniz.
Vatan millet sevgisi, bağımsızlık ve özgürlük, ülke bütünlüğü, milli egemenlik, milli birlik, milli tarih bilinci ve Türk milletini çağdaş uygarlık düzeyinin üzerine çıkarma.
Bu esaslardan üçünü aşağıda açıklayınız.
Milli birlik:
Milli birlik sayesinde Millî Mücadele kazanılmıştır. Birliğin olmadığı ülkede dayanışma olmaz.
Milli tarih bilinci:
Eğer tarihini bilip o şerefli günlere geri dönersen sana cesaret gelir ve daha büyük işler yaparsın.
Sayfa 113 Atatürk İlkelerine Bağlıyız
Sınıfınızda “Çağdaş ve Modern Bir Türkiye’nin Kuruluş ve Gelişmesinde Atatürk İlkelerinin Yeri ve Önemi” konulu bir kompozisyon yazma yarışması düzenlenmektedir. Siz de bu konuda bir kompozisyon yazınız.
Tarih: 30 Ekim 1923
Konu “Çağdaş ve Modern Bir Türkiye’nin Kuruluş ve Gelişmesinde Atatürk İlkelerinin Yeri ve Önemi”
Cumhuriyetin ilk günüydü. Mustafa Kemal Paşa’nın içi içine sığmıyordu.
Mustafa Kemal Paşa artık huzurluydu. Çünkü cumhuriyet artık yeni nesilindi. Yavaş yavaş istedikleri oluyordu. Bir yandan seviniyor bir yandan da üzülüyorduk. Neden mi? İsyanlardan… Bazıları halifeliği istiyor saltanatı istiyordu. Biz TBMM çatısının altında bu düşünceleri anlamıyor bir karar veremiyorduk. Ve o anda Mustafa Kemal Paşa isyanı bastırmak için 9 tümeni yola çıkardı. Bu kararı destekleyen desteklemeyen herkes ayakta alkışlıyordu. Aradan birkaç yıl geçmişti. Herkes şaşkındı. İnkılapların ardı arkası kesilmiyordu. Mustafa Kemal Paşa sevinçliydi. Ve yavaş yavaş ülke gerçek anlamda bir demokrasi ve laik bir devlet oluyordu.
Yeni nesil şunu unutma Vazifen; Türk İstiklâl ve Cumhuriyetini kurtarmaktır! Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur!
Yazınızı, sıra arkadaşınızla değişiniz. Onun metnini kendi metninizle karşılaştırarak aşağıdaki boşlukları dolduruunz.
a. Arkadaşınızın metni ile ortak olan konuları belirtiniz.
b. Arkadaşınız metniinde sizin metninizden farklı olarak hangi konulara yer vermiştir?
Sayfa 114 En Büyük Eserim Türkiye Cumhuriyeti’dir
Mustafa Kemal Atatürk, kurduğu devlet için “En büyük eserim Türkiye Cumhuriyeti’dir.” Demiştir. Atatürk’ün en büyük eserinin neden Türkiye Cumhuriyeti olduğunu Atatürk ilke ve inkılaplarından yola çıkarak yazınız.
Atatürk bu vatanı kurtarmak için canını ortaya koymuştur. Atatürk bu hedeflerine ulaşmayı askerlik döneminden istiyordu. Atatürk kendisinin sonsuza kadar yaşaması istediği bir eser istiyordu buda Türkiye Cumhuriyeti oldu.
Kaynak : aygunhoca.com
Sayfa 115 Mazlum Milletler
Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Atatürk’ün “mazlum milletler” olarak nitelediği milletler hangileridir?
Sömürge devletlerin zulüm ve haksızlığa uğramış kaynakları sömürülmüş milletlerdir.
2. Atatürk, mazlum milletlerin neden bağımsız olmasını istiyor?
Bağımsız yaşayıp kimseden emir almamaları için.
3. Atatürk’ün örnek olduğu mazlum milletlerden üç tanesinin adını, bu ülkelerin bağımsız olmasıda liderlik edemlerin adlarını ve bağımsızlıkları kazandıkları yılları aşağıya yazınız.
Ülke Ülkenin Lideri Bağımsızlık Yılı
Pakistan Cinnah 1947
İran Humeyni 1979
Rusya Lenin 1917
4. Türk Millî Mücadelesi’nden ve Atatürkçülükten etkilenerek bağımsızlığına kavuşan bir ülke seçiniz. Seçtiğiniz ülkenin bağımsızlık mücadelesini kısaca anlatınız. Bu ülke liderin hayat hikayesi hakkında da kısca bilgi veriniz.
Pakistan seçtiğim ülke. Bu ülke 1947 yılında bağımsızlığa ulaştı. Lideri Cinnah’dır. İngiltere’ye karşı bağımsızlık kazandılar. Ve ilk devlet başkanı da Cinnah’dır.
Sayfa 116 Atatürk İlke Ve İnkılaplarına Sahip Çıkıyoruz
1. Atatürk ilkelerinin sizin için ne anlam ifade ettiğini birer cümle ile yazınız.
a) Cumhuriyetçilik : Demokrasi ve çağdaşlaşma
b) Milliyetçilik : Dayanışma
c) Halkçılık : Halkın eşit olması
ç) Devletçilik : Ekonomi hukuk gibi işler devlete geçmiştir
d) Laiklik : Dinle devlet işlerinin ayrılması, inanç özgürlüğü
e) İnkılapçılık : Her alanda ilerleme
2. Atatürk ilke ve inkılaplarına sahip çıkma ve devamlılığını sağlamak için üzerinize düşen görevler nelerdir? Konuyla ilgili olarak aşağıdaki boşluğa bir çalışma (kompozisyon, şiir, resim gibi) hazırlayınız.
Not: Çalışmanızda tüm ilke ve inkılaplara yer verebileceğiniz gibi istediğiniz bir ya da birkaç ilke ve inkılabı da seçebilirsiniz.
Kaynak : aygunhoca.com
Ülkeyi kuran da
Vatanı kalkındıran da
Demokrasiyi getiren de
İşte o Mustafa Kemal Paşa
Kaynak : aygunhoca.com
Ekonomiyi kalkındıran da
Vatan için savaşnda
Savaşmayı değil ölmeyi emreden de
İşte O Mustafa Kemal Paşa
ÜNİTE 6: Atatürk Dönemi Türk Dış Politikası Ve Atatürk’ün Ölümü
Sayfa 121 İki Dönemde Türkiye
Aşağıda boş bırakılan bölümlere Türkiye’nin Lozan Antlaşması’ndan sonraki ve günümüzdeki sınırları ie komşularını belirten haritalar çiziniz. Haritaları farklı renklerdeki kalemlerle boyayınız. Daha sonra aşağıdaki soruları haritalara göre cevaplayınız.
Lozan Antlaşması’ndan sonra Türkiye ve komşuları
Günümüz Türkiye’si ve komşuları
1. Lozan Antlaşması’dan sonraki komşularımız ile günümüzdeki komşularımızı karşılaştırınız. Hangi farklılıkları gördüğünüzü yazınız.
SSCB yıkılmış Rusya Federasyonu kurulmuş.
2. İki harita arasında sınırlarımız arasındaki farklar nelerdir?
İlk haritada Hatay yok ikincide var.
3. Günümüzde bağımsız olan ancak Lozan Antlaşması’ndan sonra henüz bağımsızlığını kazanamamış devletler hangileridir?
Pakistan, Küba, İran, Irak gibi devletler.
Sayfa 122 Düşünceden Eyleme Geçiş
A: Aşağıda Atatürk’ün dış siyasete ilişkin sözleri bulunmaktadır. Önce bu sözlerin Türk dış siyasetin hangi esasları ile ilişkili olduğunu yaınız (Sözler birden fazla esas işe ilişkili olabilir.) Daha sonra bu esaslara uygun olarak çözümlenmiş dış politika olaylarına birer örnek yazpınız.
“Dış siyaset, iç kuruluş ve iç siyasete dayandırılmak zorunluluğundadır; yani iç kuruluşun kaldıramayacağı genişlikte olmamalıdır. Yoksa hayali dış siyasetler peşinde dolaşanlar, dayanak noktalarını kendiliğinden kaybederler.”
(Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, II s.101)
Gerçekcidir.
“Türkiye’nin güvenliğini amaçlayan hiçbir milletin aleyhinde olmayan bir barış doğrultusu, bizim daima ilkemiz olacaktır.
(Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri II, s. 356.)
Barışcıdır.
“Türk ulusu iki köklü nitelikle uluslararası ilişkilerde kendini göstermektedir. Bunlardan biri ulusumuzun kendini savunmak için sarsılmaz bir kararla saygı duyulmaya değer bir güçte olması, diğeri, ulusumuzun dostuklarına ve antlaşmalarına, durum ne olursa olsun, değişmez bir bağlılıkla uyacağına inanılmasıdır.”
(Atatürk’ü Anlamak ve Anmak II, s. 239.)
Millî Güce Dayalıdır.
“Takip olunması akla uygun olan siyaset milletin doğal kabiliyet ve ihtiyacına uygun olanıdır. Bizim için ne İslam birliği ve ne de Turanizm mantiki bir siyasî prensip olamaz inancındayım.”
(Atatürk Anlamak ve Anmak II, s. 239.)
Bağımsızdır.
B. Aşağıda yer alan dış politikaya ait olaylarda Türkiye hangi devlet ya da devletlerle görüşmeler yapmıştır? Olayların sebep ve sonuçları nelerdir? Türkiye verilen bu olaylardan hangi kazançları elde etmiştir? Tabloda uygun yerlere yazınız.
Olaylar Taraf Devletler Sebepler Sonuçlar Kazançlar
Musul Sorunu İngiltere-Türkiye Türk nüfus çoğunluğu Irak’a bağlandı. 25 yıl %10 petrol geliri elde edildi.
Montrö Boğazlar Sözleşmesi Türkiye, Bulgaristan, Fransa, İngiltere, Japonya, Romanya, SB, Yugoslavya ve Yunanistan Bölge savunmasız olması. Boğazlar Türkiye’nin oldu.
Balkan Antantı Türkiye, Yunanistan, Yugoslavya, Romanya Yeni bir dünya savaşı çıkma ihtimali Balkan ülkeleri birbirlerine savaş ilan edemedi. Ülke toprak sınırı aynı kaldı.
Sadabat Paktı Türkiye, İran, Irak ve Afganistan Sınır anlaşmasızlıklarının çözülmesi Bu anlaşmayla dört ülke birbirine savaş ilan edemedi.
Sayfa 123 Hatay
• Atatürk sorunu Milletler Cemiyetine götürerek hangi yollarla çözümlemeyi tercih etmiştir?
Atatürk bu sorunu tavrıyla ve cesaretiyle çözmeyi tercih etmiştir.
• Atatürk’ün Hatay’ı şahsi meselesi olarak görmesinin nedenleri neler olabilir?
Vatanını bu kadar çok sevdiği için onun şahsi meseleleri vatanın meseleleri olmuştur.
• Hatay’daki Türkler, Fransızlar hakkında ne düşünüyor olabilirler?
Onlar hakkında olumsuz düşünceleri vardı.
• Hatay halkının bölgede yaşanan olaylar konusunda düşündüğü çözüm yolları nelerdir?
Halk burdaki Fransız zorbalığını kaldırıp Türkiye Cumhuriyeti’ne katılmak istiyorlar.
• Metinde Atatürk’ün Türk dış politikasına yönelik hangi ilkelerini görüyorsunuz? Atatürk’ün hangi özelliği Hatay’ın bağımsızlığında etkili olmuştur?
Barışçı ama tavrını da ortaya koyan bir tutum sergilemiştir.
• Atatürk’ün, Hatay’ın anavatana katılması için yaptıkları olmasaydı Hatay halkının o dönemde ve günümüzde yaşaması muhtemel problemler neler olabilir?
Onların bu çalışmaları olmasaydı onlar Türkiye Cumhuriyeti’nden er yada geç ayrılırdı.
Kaynak : aygunhoca.com
Sayfa 124 Dünyanın Gözünde Atatürk
Aşağıda Atatürk hakkında çeşitli sözler ve gazete haberleri verilmiştir. Bu sözleri ve haberleri okuyarak Atatürk’ün hangi kişilik özelliklerinden bahsedildiğini yazınız.
1. Asker-devlet konusundaki liderliği
2. Liderliği
3. İnkılaplardaki ileri görüşlülüğü
4. Cesareti
5. İstediğini elde etmesi
İngiliz gazeteleri: 11 Kasım 1938 tarihli bir gazete haberi
Onun idaresi altında Türkiye Vatanını sevip onun çağdaşlığı için
Avrupa heyetinin kıymetli inkılap yapması
Bir âzası haline geldi.
13 Kasım 1938 tarihki bir gazete haberi 16 Kasım 1938 tarihli bir gazete haberi
Çağdaşlığı Atatürk’ün Türkiye Cumhuriyeti
sevgisi
Ünite 7: Atatürk’ten Sonra Türkiye: İkinci Dünya Savaşı Ve Sonrası
Sayfa 128 İkinci Dünya Savaşı Ve Türkiye
1. Aşağıda 1. sütunda verilen İkinci Dünya Savaşı’yla ilgili olay ve olguları 2. sütundaki ifadelerle eşleştiriniz.
1.sütun
A. ABD’nin Japonya’ya atom bombası atması.
B. Türkiye’ye savaş katılması konusunda baskı yapılması.
C. Versay Antlaşması’nın Almanya için getirdiği olumsuzluklar.
D. Türkiye’nin denge siyaseti izlemesi.
E. ABD, İngiltere, SSCB devlet başkanlarının dünyanın durumunu görüşmek üzere toplanmaları.
F. Türkiye’de hava saldırıları tehlikesine karşı karartma uygulaması a başlatılması.
G. Almanya ve Japonya’nın mağlup olması.
2.sütun
1. Savaşın Sebebi
2. Savaşın Süreci
3. Savaşın Sonucu
Kaynak : aygunhoca.com
C-1
A-B-D-F-E-2
G-3
2. Yukarıda verilen İkinci Dünya Savaşı ile ilgili gelişmelerden hangileri Türkiye’yi daha çok etkilemiştir? Neden?
B-G
3. Türkiye, savaşın başında dâhil olsaydı, savaşın Türkiye’ye etkileri nasıl olurdu? Düşüncelerinizi yazınız.
Türkiye toprak kaybedebilirdi. Ekonomisi etkilenirdi.
Sayfa 130 Nasıl Bir Demokrasi?
Aşağıdaki boşluklara demokrasinin gereklerini birer cümle ile ifade ediniz. Şekil altında yer alan soruları cevaplayınız.
Demokrasi; çağdaşlık, eşitlik, seçim
1. Demokratik hayatın gerçekleşmesi ile çok partili siyasi hayat arasındaki ilişki nedir?
Çok partili sistem ile yeni fikirler ortaya çıkar ve demokrasi tam anlamıyla gerçekleşir.
2. Millî iradenin tam olarak sağlanması için seçimler nasıl olmalıdır?
Seçimler asker ve devlet kontrölünde halkın gözü önünde olmalıdır.
3. Aşağıdaki durumların demokratik hayat açısından sakıncalarını boşluklara yazınız.
Parlementonun kapatılması: Meclis olmassa ülkenin sorunları tartışılmaz yeni fikirler ortaya çıkmaz ve herkes bildiğini uygular.
Basının kontrol altında bulunması: Medya herşeyi saklar ve halk bilinçlenemez.
Temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılması: Ülkede demokrasi olmaz.
Kaynak : aygunhoca.com
Sayfa 131 İnsan Hakları ve Demokrasinin Gelişimi
1. Türkiye’de İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra insan hak ve özgürlükleri alanında meydana gelen gelişmeleri araştırınız. Bu gelişmelerden seçtiğiniz üç örneği ve demokratik anlayışın gelişim sürecine etkilerini aşağıdaki boşluklara yazınız. Etkinliğinizi yaparken öncellikle ders kitabınızın konuyla ilgili bölümlerinden faydalanınız. Sonra ansiklopedi, İnternet vb. kaynakları kullanınız. Büyüklerinizden de yardım alabilirisiniz.
İnsan Hak ve Özgürlüklerinin Gelişimiyle İlgili Örnekler Demokrasinin Gelişim Sürecini Etkisi
A 16 Ekim 1946 yılında İnsan Hakları Cemiyeti kuruldu. Artık cemiyetlerde insan haklarını güvence altına almaya başladı.
B 10 Aralık 1948 yılında BM İnsan Hakları evrensel bildirgesi ilan edildi. İnsan hakları artık devlet adına korunmaya başladı.
C Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesini imzaladı. Artık Türkiye’de insan hakları devlet güvencesine alındı.
Kaynak : aygunhoca.com
2. Duyarlı bir birey ve toplum olarak insan haklarının gelişimiyle ilgili neler yapabiliriz?
A. Birey olarak: Hakları çiğnenen insanları ihbar edip o hakları çiğneyenlerede ceza verilmelidir.
B. Toplum olarak: Toplum için mitinglerle konferanslarla toplumu bilinçlendirmeliyiz.
Kaynak : aygunhoca.com
Sayfa 132 Biz De İmzaladık
Aşağıda verilen Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne ait maddeleri okuyunuz. Soruları bu maddeleri göz önünde bulundurarak cevaplayınız.
1. Demokrasinin bir toplumda var olabilmesi için bireylerin kendilerini özgürce ifade edebilmeleri neden önemlidir?
Düşünce ifade etmek demokrasinin bir parçasıdır. İfade edemeyen toplumlar gerçek anlamda özgürlüğe ve demokrasiye ulaşmamışlardır.
2. Demokrasinin olmadığı toplumlarda bireylerin karşılaşabileceği sorunlar neler olabilir?
Düşüncesini ifade edemezdi herşeye katlanmak zorunda kalırdı.
3. 20 Mart 1950’de Roma‘da imzalanan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, 3 Eylül 1952’de yürülüğe girdi. Türkiye bu sözleşmeyi 18 Mayıs 1954 tarihinde imzaladı. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin düşünce ve ifade özgürlüğüne yönelik yukarıdaki maddeleri göz önünde bulundurulursa Türkiye’de bu özgürlüğün demokrasinin gelişim sürecine etkiler hakkındaki düşüncelerinizi yazınız.
Bu karar demokrasiyi bir adam daha ileri götürmüştür.
Sayfa 133 Soğuk Savaş Yıllarında Türkiye
A. Aşağıdaki tabloyu inceleyiniz.
ABD SSCB
Siyasi Hükümetlerin seçimle iş başına geldiği demokrasi uygulanmaktaydı. Devletin idaresi ve tüm birimleri tek partinin konrolündeydi.
Ekonomik Serbes piyasa ekonomisi benimsenmiş ve özel sektör ön plana çıkmıştı. Ekonomi tümüyle devletin kontrolü altındaydı.
Kaynak : aygunhoca.com
Tabloyu dikkate alarak Soğuk savaş yıllarında Türkiye’nin ABD’nin yanında yer almasını değerlendiriniz.
Bana göre çok yanlış bir durum. Türkiye SSCB ile yakınlaşmalıydı.
B. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Türkiye’nin Kore’ye asker göndermesiyle ilgili düşünceleriniz nelerdir?
En büyük hatalardan biri sessiz olup hiç bu savaşa katılmayacaktı.
2. NATO’ya üye olması Türkiye’yi nasıl etkilemiş olabilir? Açıklayınız.
Sözde müttefikleri oldu.
Kaynak : aygunhoca.com
Sayfa 136
1 ve 2. soruları yandaki grafiğe göre cevaplayınız.
1. Okuma-yazma oranı genel olarak nasıl bir değişim göstermektedir?
Her yıl okuma-yazma oranı artmıştır.
2. Okuma-yazma oranında en fazla değişim hangi dönemde olmuştur?
1960-2000 yılları en çok artış olmuştur.
2. Ülkemizde eğitimin çağdaş düzeye gelmesi için neler yapılmaktadır? Açıklayınız.
Silah ve bomba yerine ele kağıt ve kalem alınmalıdır.
1. Yukarıdaki tablo göz önüne alındığında Türkiye’de tarım alanındaki faaliyetlerde çalışanlar hakkında yıllara göre nasıl bir değişim gözlenmektedir?
Tarım faaliyetleri gittikçe düşmüştür.
2. Yukarıdaki tablo göz önüne alındığında Türkiye’de sanayi alanında çalışanlar hakkında yıllara göre nasıl bir değişim gözlenmektedir?
Sanayi yavaş yavaş artıştadır.
3. Yukarıdaki tabloyu göz önünde bulundurduğunuzda Türkiye’de hizmet sektöründe çalışanlar hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Hizmet sektörü gittikçe artmaktadır.
Kaynak : aygunhoca.com
4. Yukarıdaki tabloyu kullanarak Türkiye’de tarım, sanayi ve hizmet alanlarında çalışanlar ile ilgili bir grafik çiziniz. (Grafiğinizde, her bir alan için farklı bir renk kullanınız.)
(Kırmızı tarımdır.)
Sayfa 137 Olimpiyatlar Ve Türkiye
Aşağıda 1948, 1960 ve 2004 yıllarına ait olimpiyat oyunlarının genel durumu hakkında bilgiler ve katılımcılarla ilgili sayısal veriler verilmiştir. Bunları göz önünde bulundurarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. İkinci Dünya Savaşı’nda sonra Türkiye’nin spor alanında yaptığı yatırımların sonucunu yukarıdaki tabloları inceleyerek değerlendiriniz.
Ülkemiz artık sporda da dünyaya sesini duyurmaya başladı.
2. 1948, 1960 ve 2004 yılı olimpiyat oyunlarını göz önünde bulundurduğunuzda bayan sporcu sayısının yıllara göre dağılımında ne gibi değişiklikler göze çarpmaktadır? Bu durumun sebebi ne olabilir?
Bayan sporcu sayısı artmıştır. Artık bayanlarda sporda ne kadar başarılı olduğunu göstermişlerdir.
3. Aşağıda sözünüzü dikkate alarak Atatürk’ün spora bakış açısını değerlendiriniz.
Atatürk sanata bilime vs. gibi dallara önem verdiği gibi sporada çok önem veriyordu. Ülkenin gelişiminde sporunda katkı yapacağını düşünüyordu.
Sayfa 138 Resimlerle Öğreniyorum
1. Derste öğrendiklerinizi ve çeşitli kaynakları kullaarak İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Türkiye’de meydana gelen toplumsal, kültürel ve ekonomik gelişimleri değerlendiriniz. Değerlendirmelerinizi yaparken sayfadaki afişleri de göz önün de bulundurunuz.
a) Yukarıdaki afişlere baktığınızda, eğitim hakkının toplumu ve bireyi ilgilendiren hangi yönünden bahsedilmektedir?
Eğitimin cehaleti kaldıracağı ve kız çocuklarınında eğitim görme zorunluluğundan bahsedilmektedir.
b) Cumhuriyetle birlikte eğitim hayatında yenilik ve gelişmelerin, İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Türkiye’deki toplumsal, kültürel ve ekonomik gelişimlere etkisi ne olmuştur?
Türkiye daha bilinçli bir toplum olmuştur.
Kaynak : aygunhoca.com
2. Aşağıda 1945 ve 2007 yıllarına ait nüfus sayımı ile ilgili fotoğraf ve karikatür verilmiştri. Bunlara Türkiye’deki nüfus sayım sistemindeki değişimlerle ilgili neler söyleyebilirsiniz?
Artık teknoloji ilerlemiş ve bilgisayar sistemine geçilmiştir.
3. Aşağıdaki film afişini inceleyiniz. Filmin çekildiği dönemin ekonomik, toplumsal ve kültürel yapısını da göz önünde bulundurarak içeriğini tahmin ediniz.
Eski Türk filmi olduğu için konusu isminden de anlaşıldığı gibi ayrılığı anlatmaktadır. Hüzünlü ve acılı bir filmdir.
Sayfa 139 Onlar Bizim İçin Var
Aşağıdaki fotoğrafları inceleyiniz. Fotoğrafların altına TSK’nin hangi görev alanı ile ilişkili olduğunu yazınız. Bir fotoğraf altına birden fazla görev yazabilirsiniz.
TSK’NIN GÖREVLERİ
• Huzur ve Güvenliği Sağlama
• Okuma Yazma Kursları
• Savunma Sanayi
• Melsek Kazandırma
• Çevre Sağlığı, Ağaçlandırma Ve Erozyonla Mücadele
• Köy Destek Uygulamaları
1. Resim; Huzurlu ve Güvenliği Sağlama
2. Resim; Çevre Sağlığı, Ağaçlandırma Ve Erozyonla Mücadele
3. Resim;
4. Resim; Çevre Sağlığı
5. Resim; Meslek Kazandırma
6. Resim; Köy Destek Uygulamaları
7. Resim; Doğal Afetlerde Halka Yardım
Kaynak : aygunhoca.com
Sayfa 140 Türkiye Ve Tehditler
1. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
a) Ülkemizin birlik ve bütünlüğüne yönelik tehditler nelerdir?
Terör örgütleri, misyonerlik ve irticai faaliyetleri.
b) Bu tehditlere karşı duyarlı bir vatandaş olarak neler yapabiliriz?
Bunu vatandaş değil devlet yapar. 6 ay hazırlık 6 ay saldırı olmak üzere 1 yılda bunların kökünü kazır.
2. a) Metinde bahsi geçen bazı Ermeni memur ve tüccarlar neden böyle bir mektup yazmış olabilir?
Osmanlı Devleti ile hiçbir sorunlarının olmadığını ve onlara bağlı kalmak istedikleri için.
b) “1915 Olayları”yla ilgili olarak yukarıdaki belgeden hangi sonuçlara ulaşılabilir?
Her Ermeni bu olayları istemiyordu. Bazıları barıştan yana idi.
c) Yukarıdaki örnekten yola çıkarak geçmişte yaşanan bir olayın incelenmesinde belgelerin önemi hakkında neler söylenebilir?
Her konuya kuş bakışı bakılmaması gerektiğini ve detayların çok önemli olduğu söylenebilir.
Sayfa 141 SSCB’den Sonra
1. Aşağıdaki haritada SSCB’nin dağılmasından sonra ortaya çıkan ülkelerin de yer aldığı harita verilmiştir. Bu ülkelerin isimlerini atlastan yararlanarak haritaya yazınız.
2. SSCB’nin dağılmasının dünyaya etkileri hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Rusya Federasyon’u toprak kaybetmesine rağmen hala dünyanın en iyi ülkelerinden biridir.
3. SSCB’nin dağılmasının ülkemize etkilerini kısaca açıklayınız.
Toprak kaybetmesiyle Orta Asya Türk Cumhuriyetleri ile bir müttefiklik oluşturursak biz de dünyada söz sahibi olabiliriz.
4. Türkiye ve Rusya Federasyonu dışındaki devletler, Orta Asya cumhuriyetleriyle neden ilgilenmektedirler? Düşüncelerinizi yazınız.
Yer altı kaynakları zengin olduğu için onları sömürge yapmak için ilgileniyorlar.
Sayfa 142 Körfez Savaşları
Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Birici Körfez Savaşı’ndan hangi ülkeler etkilenmiştir? Nedenleriyle yazınız.
Türkiye, Kuveyt. Türkiye ekonomi açısından Kuveyt’de her türlü nedenden etkilenmiştir.
2. Körfez Savaşları’nın Türkiye’ye;
a) askerî etkileri nelerdir?
Türkiye BM’nin yanında bulunmuştur fakat asker göndermemiştir.
b) ekonomik etkileri nelerdir?
Irak’la her türlü ekonomik ilişkisini kestiği için milyar dolarlık bir kayba uğramıştır.
c) toplumsal etkileri nelerdir?
Irak’a mal götüren işçiler vs. gibi insanlar işlerini yapamamışlardır.
d) siyasi etkileri nelerdir?
Irak’la bütün siyasi bağlar kopmuştur?
Kaynak : aygunhoca.com
Sayfa 143 Enerji Kaynakları
Türkiye’nin yakın çevresinde bulunan ve aşağıda adları verilen ülkeleri haritaya yerleştiriniz. Bu ülkelerin enerji kaynaklarını araştırarak harita üzerine kaynakların isimlerini yazınız.
Yunanistan, Bulgaristan, Romanya, Moldova, Ukranya, Rusya Federasyonu, , Gürcistan, Ermenistan, Azerbaycan, Özbekistan, Türkmenistan, Kazakistan, Kırgızistan, Suriye, Ürdün, Irak, İran, Suudi Arabistan, Kuveyt.
Kaynaklarımız
1.Ülkemiz yer altı ve yer üstü kaynakları açısından zengin bir ülkedir. Aşağıda ülkemizde rezervşeri açısından önem taşıyan bazı kaynaklarımız verilmiştir. Boş bırakılan yerlere, bunların kullanım alanları ve sizce başka hangi alanlarda kullanılabileceğini yazınız.
Bu zenginliklerin kullanılabilecekleri alanlarla ilgili bölümü doldururken hayal
gücünüzü kullanınız.
Yer altı zenginlikleri Sıkça Kullanılan Alanlar Kullanılabileceğini Tahmin Ettiğiniz Başka Alanlar
BOR Sabun, deterjan, lehim, fotoğrafçılık, tekstil boyaları, cam elyafı ve kâğıt sanayinde kullanılmaktadır. Silahlanma alanında bor bombası diye bir bomba üretilebilir.
BORAKS Bor ile aynıdır. Bor ile aynıdır.
TORYUM Yakıt olarak kullanılması. Silah yapımında kullanılabilir.
KROM Deri tabaklamada. Yiyeceklerde.
PETROL Akaryakıt, kimya sanayi. Petrol bombası üretilebilir.
Kaynak : aygunhoca.com
2. Dünyadadki su kaynakları giderek azalmaktadır. Türkiye’de su kaynaklarını verimli kullanma ve artırma konusunda neler yapılabilir?
Bulaşıkta, banyoda, tuvalette vs. gibi yerlerde suyu fazla harcamamaya özen göstermeliyiz.
Kaynak : aygunhoca.com
Sayfa 144 Avrupa Birliği Güncesi
1. Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üye olma girişimleri ve bu süreç hakkında neler düşünüyorsunuz?
Kesinlikle destek vermiyorum. Bana göre ilişkiler dondurulmalı gümrük birliğinden çıkmalıdır.
2. Ekonomik bir birlik olarka kurulan AB’nin genişleyerek siyasi bir birlik hâline dönüşmesinin sebepleri neler olabilir?
Avrupa ülkelerinin müttefik olmasından dolayı bir siyasi birliğe dönüşmüştür.
İnkılap, Tarihi, 5, 6, 7, Ünite, Cevapları
