AĞ MİMARİLERİ VE TOPOLOJİLERİ

765

BİLGİSAYAR AĞ MİMARİSİ

•İstemci-Sunucu / Sunucu Temelli (Client-Server, Server based)

•Türdeş (Peer-to-Peer) Mimari

Client-Server/Peer-to-Peer

•Lan daki bütün bilgisayarlar birbirlerine bağlı olmalarına rağmen birbirleriyle iletişim
kurmak zorunda değildirler.
•Makineler arasındaki iletişimin şekline bağlı olarak iki esas lan tipi vardır.Bunlara
Client/Server ve Peer to Peer ağlar denir.

CLIENT/SERVER

•Her bilgisayarın istemci veya sunucu olmak üzere ayrı bir rolü vardır.
•Sunucularda özel işletim sistemleri bulunur.
•Her sunucu belli bir iş üzerinde uzmanlaşabilir.( Dosya sunucusu, Yazıcı Sunucusu,
E-posta sunucusu vb.)
•İstemciler diğer istemcilerle değil yalnızca sunucularla iletişim kurarlar.
•İstemcilerde standart işletim sistemleri ya da özel işletim sistemleri olabilir.

PEER TO PEER

•Her bilgisayar eşittir ve erişim hakları onaylanmış ağdaki diğer bilgisayarlarla
iletişim kurabilirler.
•Eşler arası ağda her bilgisayar hem istemci hem sunucu olarak görev alır.
•Teorik olarak bir sınır olmamasına rağmen 10 dan fazla bilgisayarda performan
büyük oranda düşer.

AĞ TÜRLERİ

YEREL ALAN AĞLARI (LAN) (YAA)

Yerel alan ağları, okullar, şirketler, hastaneler gibi küçük yerleşim bölgelerindeki bilgisayarların birbirlerine bağlanmasıyla oluşurlar. Temel amaç bilgisayarların bazı donanımları paylaşmasını sağlamaktır.

Örneğin bir odada 10 bilgisayar var. Her bilgisayarın sürekli yazıcı kullanması gerekli. Eğer ağ ortamı yoksa, bunu ya hepsine ayrı ayrı yazıcı bağlayarak halledersiniz ya da kim doküman çıkaracaksa o kişi dokümanını diskete kaydedip yazıcının bağlı olduğu bilgisayardan çıkış alarak sorunu halleder. Burada bahsettiğimiz birinci yöntem masraflı bir yöntem, ikinci yöntem ise çalışma performansını düşüren ve zaman kaybına sebep olan bir yöntem. Bu sorunu ufak bir ağ kurarak ve yazıcının kullanım sıklığına bağlı olmak kaydıyla ağ’a bağlı bir yada iki bilgisayara yazıcı kurup bu yazıcıları da ağ’daki diğer bilgisayarların kullanımı için paylaşıma açabiliriz. Böylece hem maddi yönden tasarruf sağlarız hem de çalışma performansını arttırırız.

GENIŞ ALAN AĞLARI (WAN) (GAA)

Bir ülke ya da dünya çapında yüzlerce veya binlerce kilometre mesafeler arasında iletişimi sağlayan ağlardır. Coğrafi olarak birbirinden uzak yerlerdeki (şehirlerarası/ülkelerarası) bilgisayar sistemlerinin veya yerel bilgisayar ağlarının (LAN) birbirleri ile bağlanmasıyla oluşturulur. Genellikle kablo ya da uydular aracılığı ile uzak yerleşimlerle iletişimin kurulduğu bu ağlarda çok sayıda iş istasyonu kullanılır. WAN’lar üzerinde on binlerce kullanıcı ve bilgisayar çalışabilir. Şirketinizin Ankara, İzmir ve İstanbul şubelerini bir WAN bağlantısı ile birleştirdiğinizde, Ankara’da bulunsanız bile İstanbul’daki bir makineyi tıpkı önündeymiş gibi yönetebilirsiniz. Diğer örnekler olarak bankalar, kargo ve şehirler arası toplu taşımacılık şirketleri verilebilir.

ŞEHİRSEL ALAN AĞLARI (MAN)

MAN’lar bir şehir içindeki farklı bölgelerdeki LAN’ları bağlamak için kullanılır. LAN’ın kapsadığı alandan daha geniş, fakat WAN’ın kapsadığından daha dar mesafeler arası iletişimi sağlayan ağlardır. Genellikle şehir içi bilgisayar sistemlerinin birbirleriyle bağlanmasıyla oluşturulur.

AĞ TOPOLOJİLERİ

TOPOLOJİ NEDİR?

•Bir ağdaki bilgisayarların nasıl yerleşeceğini, nasıl bağlanacağını, veri iletiminin
nasıl olacağını belirleyen genel yapıdır.
•Fiziksel topoloji: Ağın fiziksel olarak nasıl görüneceğini belirler (Fiziksel katman)
•Mantıksal topoloji: Bir ağdaki veri akışının nasıl olacağını belirler (Veri iletim katmanı)

AĞ TOPOLOJİ TÜRLERİ

•Doğrusal (Bus Topology)
•Halka (Ring Topology)
•Star-wired ring
•Yıldız (Star Topology)
•Star-wired bus
•Ağaç (Tree Topology)
•Karmaşık (Mesh Topology)

DOĞRUSAL (BUS) TOPOLOJİ

Bir kablo yol olarak düşünülürse, bu yol üzerindeki her bir durak ağda bir düğümü
(node-terminali/cihazı) temsil etmektedir.
Bu tek kabloya; bölüm (segment), omurga (backbone), trunk denilebilir.