BİYOTEKNOLOJİ
Canlıların yapılarında çeşitli teknolojiler kullanılarak değişiklikler meydana getirmek, bu sayede ihtiyacımız olan ürünlerin üretilmesini sağlayan teknolojiye biyoteknoloji denir. Kısaca canlıların ekonomik olarak iyileştirilerek endüstride kullanımını sağlar.
Biyoteknoloji uygulama alanları;
v GDO ürünler elde edilmesi: Canlıların gen yapısını değiştirerek yeni ve üstün özellikli ürünlerin elde edilmesini sağlar. Besin değer yüksek, hastalıklara karşı bağışıklığı artırılmış ve iklim şartlarına dayanıklı bitki ve hayvanlar üretilmiştir.
v Genetik ıslah: Üstün özellikleri olan canlıların, bu özelliklerinin başka canlılarda toplanarak daha verimli canlılar üretilmesini sağlar.
v Kök hücre tedavisi: Kordon kanı ve kemik iliğinden alınan hücreler ile felç, kanser ve genetik hastalıkların tedavi edilmesidir.
v Aşı üretimi: Biyoteknoloji sayesinde mikroplara karşı aşı üretilmektedir.
v Klonlama: Canlıların genetik olarak kopyasını oluşturmaktır. İlk genetik kopyalama Dolly adındaki koyunda gerçekleşmiştir
v DNA parmak izi: Canlının vücut parçalarından alınan DNA’nın şifresinin belirlenmesidir.
Adli suçlarda, babalık testinde ve kalıtsal hastalıkların belirlenmesinde DNA parmak izi kullanılır.
Adli suçlarda, babalık testinde ve kalıtsal hastalıkların belirlenmesinde DNA parmak izi kullanılır.
v Antibiyotik üretimi: Biyoteknoloji sayesinde gelişen mikrop çeşitlerine karşı yeni antibiyotik üretimi yapılmaktadır.
v Yapay organ üretimi: Biyoteknoloji sayesinde böbrek, kalp ve akciğer yapay olarak üretildi.
Biyoteknoloji ürünleri;
v Antibiyotik üretimi (Penisilin vb.)
v Kirli suların arıtılması
v Enzim içeren deterjanlar
v Aşı ve serum üretimi
v Hormon üretimi (İnsülin vb.)
v Alkollü içecekler
v Ekmek, sirke, maya, limon tuzu üretimi
v Süt ürünleri
v Meyveli yoğurt
Biyoteknolojinin Faydaları;
v Biyoteknoloji sayesinde yeni ilaçlar üretilmektedir.
v Hastalıkların tanı ve tedavisinde yarar sağlar.
v Bazı hormon, antibiyotik ve vitaminler üretilir.
v Canlılarda bazı zararlı genlerin ayrıştırılmasını sağlar.
v Yeni ve üstün özellikte (verimli, sağlıklı ve kaliteli) bitki ve hayvanların üretilir.
v İnsanlarda zarar gören doku ve organların, yapay doku ve organla değiştirilir.
v Kirli suların arıtılmasında biyoteknoloji ürünü bakteriler kullanılmaktadır.
v Biyoteknoloji sayesinde bitkiler ve hayvanlar hastalıklara karşı dirençli olur.
v Daha sağlıklı canlılar üretildiği için gübre ve ilaç kullanımı azalır, bu sayede çevre korunur.
v Temizlik ürünleri daha az maliyetle üretilir.
v Yapay doku ve organlar üretilmiştir.
v Genetik hastalıklara karşı gen tedavisi ve kök hücreler kullanılmaktadır.
v Sebze ve meyvelerin raf ömrü uzatılmıştır.
Biyoteknolojinin Zararları;
v Biyolojik silah yapımında kullanılır.
v GDO (Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar) biyoteknoloji ürünüdür.
v GDO’lu ürünler insanlarda alerjiye ve başka hastalıklara neden olmaktadır.
v GDO’lu ürünler dünyada DNA kirliliğine neden olmaktadır. Doğal ürünler gittikçe azalmaktadır.
v Ekolojik dengenin bozulmasına neden olmaktadır.
v Biyoteknoloji ile elde edilen tohumlar kısır olmaktadır. ( Üreticiden tekrar tohum almanız gerekmektedir.)
v Biyoteknoloji canlılarda mutasyona neden olabilmektedir.
v Biyoteknoloji gücüne elinde tutan şirketler ve ülkeler gelir dengesizliğine neden olmaktadır.
Biyoteknoloji alanında çalışan meslek dalları
Biyoteknoloji birçok bilim dalı ile beraber çalışmaktadır. Tıp, eczacılık, tarım ve hayvancılık, gıda, tekstil alanları biyoteknolojik çalışmalardan yararlanır. Biyoteknoloji uygulamaları mikrobiyoloji, biyokimya, moleküler biyoloji, genetik, fizyoloji, genetik mühendisliği gibi farklı alanlardan yararlanır.
v Mikrobiyoloji: Mikropları ve mikroorganizmaları inceleyen bilim dalıdır.
v Biyokimya: Canlıların vücudundaki kimyasal maddeleri ve kimyasal olayları inceleyen bilim dalıdır.
v Moleküler Biyoloji: Canlıların yapısındaki protein, nükleik asit ve enzim gibi yapıları inceleyen bilim dalıdır.
v Genetik mühendisliği: Canlıların kalıtsal özelliklerini değiştirerek, onlara yeni işlevler kazandırılmasına yönelik çalışmalar yapan bilim dalıdır.
