Çevremizde gözle görebildiğimiz kadar göremediğimiz birçok canlı vardır. Gözle görülemeyecek kadar küçük olan bu canlıları mikroskop kullanarak görebiliriz. Mikroskop kullanarak görebildiğimiz canlılara mikroskobik canlı denir.
Mikroskop gözle görülemeyen canlıları kat kat büyüterek görmemizi sağlayan bir araçtır. Mikroskopta lam ve lamel adı verilen camlar kullanılır. İncelemek istediğimiz varlığı, lam adı verilen camın üzerine konur, üzeri lamel adı verilen cam ile kapatılır.
Mikroskobik canlılar; havada, suda, toprakta, insan vücudunda, bitkilerde, uygun sıcaklık ve nemin olduğu tüm ortamlarda yaşayabilirler. Yararlı ve zararlı mikroskobik canlılar vardır.
Yararlı Mikroskobik Canlılar :
Sütten peynir ya da yoğurt oluşmasını sağlarlar.
Turşular mikroskobik canlılar sayesinde oluşur.
Hamurun mayalanmasını sağlar.
Sudaki mikroskobik canlılar suda yaşayan birçok canlıya besin kaynağı olurlar.
Üzümden sirke oluşmasını sağlarlar
Mikroskobik canlılar sayesinde topraktaki hayvan ve bitki atıkları toprağa karışır ve toprağa mineral katkısında bulunur.
Zararlı Mikroskobik Canlılar:
Mikroskobik canlılar hem insanların hastalanmasına hem de besinlerin bozulmasına ortam hazırlarlar.
Dişlerin çürümesine neden olurlar.
Besinlerin bozulmasına neden olurlar.
Meyve ve sebzeleri çürütür.
Verem, tifo, kuduz, sıtma tetenoz gibi, bulaşıcı hastalıklara neden olurlar.
Mikroskobik canlılar, sıcaklık ve nemin olduğu her yerde kolaylıkla çoğalırlar. Bunun için gerekli görülen önlemler alınmalı ve hijyen kurallarına dikkat edilmelidir.
Yukarıdaki bilgileri dikkate alarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1- Aşağıdaki canlılardan hangisi gözle göremediğimiz canlılardandır?
A) Bit B) Pire C) Mayt D) sivri sinek
2- Gözle göremeyecek kadar küçük mikro organizmaları aşağıdakilerden hangisi yardımıyla en net bir şekilde görebiliriz.
A) Mikroskop B) Elektro Mikroskop C) Büyüteç D) Teleskop
3- Aşağıdakilerden hangisi mikroskobik canlıların yararlarından biri değildir?
A) Sütten peynir ya da yoğurt oluşmasını sağlarlar.
B) Üzümden sirke oluşmasını sağlarlar
C) Besinlerin bozulmasına neden olurlar.
D) Sudaki mikroskobik canlılar suda yaşayan birçok canlıya besin kaynağı olurlar.
4- Aşağıdakilerden hangisi mikroskobik canlıların yararlarından biridir?
A) Mikroskobik canlılar sayesinde topraktaki hayvan ve bitki atıkları toprağa karışır ve toprağa mineral katkısında bulunur.
B) Mikroskobik canlılar hem insanların hastalanmasına hem de besinlerin bozulmasına ortam hazırlarlar.
C) Verem, tifo, kuduz, sıtma tetenoz gibi, bulaşıcı hastalıklara neden olurlar.
D) Dişlerin çürümesine neden olurlar.
5- Mikroskobik canlılar aşağıda verilen ortamların hangisinde yaşayamazlar?
A) Havada
B) Suda
C) Aşırı soğuk ortamlarda
D) Nemli ortamlarda
6- Mikroskopta incelemek istediğimiz varlıkları arasına koyduğumuz parçaya ne ad verilir?
A) Lam ve lamel
B) Mercek
C) Güç kaynağı
D) Tüp
7- Ancak mikroskop kullanarak görebildiğimiz canlılara ne denilmektedir?
A) Küçük canlılar
B) Mikroskobik canlılar
C) Görülemeyen canlılar
D) büyüteç yardımıyla görülen canlılar
8- Mikroskobik canlıların çoğalması için uygun olan ortam aşağıdakilerden hangisidir?
A) Çok soğuk ortamlar
B) Çok sıcak ortamlar
C) Kuru ortamlar
D) Uygun sıcaklıktaki nemli ortamlar
9- Mikroskobik canlıların zararlı etkilerinden korunmak için yapılması gereken en önemli şey aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hijyen kurallarına dikkat etmek
B) Çürüyen meyve ve sebzeleri hemen çöpe atmak
C) Bozulan besinleri de tüketmek
D) Zararlı mikrobik canlıların çoğalmasını kontrol altında tutmak
10- Aşağıdakilerden hangisinin oluşumunda mikroskobik canlıların etkisi yoktur?
A) Çeşitli meyvelerden sirke yapılması
B) Canlıların hastalıklara yakalanması
C) Ağaçların meyve vermesi
D) Açıkta bırakılan besinlerin bozulması
11- Mikroskobik canlılar ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Mikroskobik canlılar gözle görülemezler.
B) Mikroskop yardımıyla görülebilirler.
C) Canlılık özellikleri yoktur.
D) uygun ortamlarda çoğalırlar.
